67 χρόνια από τη ναυτική τραγωδία του "Χειμάρρα"

Πριν 67 χρόνια, την Κυριακή 19 Ιανουαρίου 1947, η Ελλάδα θρήνησε μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες που γνώρισε η χώρα,  τη βύθιση του επιβατηγού πλοίου «Χειμάρρα» στον Ευβοϊκό κόλπο, κοντά στη νησίδα «Γάϊδαρος». Το πλοίο εκτελούσε το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη - Πειραιάς, παρασέρνοντας στον υγρό του τάφο 385 επιβάτες. Τραγικό περιστατικό: Μεταξύ των πνιγμένων, βρίσκονταν και 36 πολιτικοί κρατούμενοι που οδηγούνταν σιδηροδέσμιοι στην εξορία και καθώς ήταν αλυσσοδεμένοι στα αμπάρια του πλοίου, πήγαν όλοι στον πάτο χωρίς να μπορέσουν να αντιδράσουν.

Ανάμεσά τους, βρίσκονταν το μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, Νίκος Ζαγουρτζής και ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης Βασίλης Δούκας, καθώς επίσης δημοσιογράφοι, όπως ο διευθυντής της εφημερίδας Εξόρμηση της Καβάλας Γιώργος Κακάβας και ο Αριστείδης Μαγαζής, διευθυντής του περιοδικού Λεύτερα Νειάτα, οργάνου της ΕΠΟΝ Μακεδονίας-Θράκης, συνδικαλιστές κ.α.

Η τραγωδία συνέβη στις 4:10 το πρωί της Κυριακής, 1,5 μίλι από τη νησίδα «Γάϊδαρος» (ή Καβαλλιανή) στον Κάτω Κάβο της Εύβοιας. Οι έρευνες για την αναζήτηση των ναυαγών ξεκίνησαν με 10 ώρες καθυστέρηση. 

Από τους 612 επιβαίνοντες πνίγηκαν 385 άνθρωποι ενώ μπόρεσαν να σωθούν 227 άτομα. Ανάμεσα στους διασωθέντες  και ο  μετέπειτα διατελέσας δήμαρχος Θεσσαλονίκης  Ντίνος Κοσμόπουλος.

Ανάμεσα  σε εκείνους που πνίγηκαν, ο φωτορεπόρτερ της Θεσσαλονίκης Ακερμανίδης, ο  δήμαρχος Πόρου  Δημήτριος Αριστ. Σαμπάνης, μέλη της φρουράς του τότε διαδόχου και χωροφύλακες.

Το «Χειμάρρα» ήταν 42 ετών. Είχε ναυπηγηθεί το 1905, στη Γερμανία και στη διάρκεια του πολέμου χρησιμοποιήθηκε ως πλωτό νοσοκομείο. Το αρχικό όνομα του πλοίου ήταν "Hertha" και είχε  χωρητικότητα 1427 grt, διαστάσεις 81,8 x 10,3 x 4,1 m, και ταχύτητα 16 κόμβων. Παραχωρήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση το 1946 με τις γερμανικές επανορθώσεις και υπήρξε το τελευταίο ατμόπλοιο της ελληνικής ακτοπλοΐας. 

Μέχρι σήμερα δεν έχει διευκρινιστεί αν το πλοίο προσέκρουσε  σε μαγνητική θαλάσσια νάρκη, αν έγινε σαμποτάζ, ή  αν λόγω της ομίχλης που επικρατούσε, έπεσε  στα βράχια.

Για την απώλεια  του πλοίου το Ελληνικό Δημόσιο  εισέπραξε 70.000 λίρες Αγγλίας από την ασφάλεια.

Στη δίκη που έγινε  αργότερα τιμωρήθηκε ο  β' πλοίαρχος  Μπέρτολς με φυλάκιση  είκοσι μηνών και ο α πλοίαρχος Μπελέσης  με φυλάκιση 15 μηνών με αναστολή ενώ ο τότε Υπουργός  Εμπορικής Ναυτιλίας Θεόδωρος Κιζάνης  τους  τιμώρησε με στέρηση του διπλώματος, για εννέα τον πλοίαρχο και έξι μήνες τον ύπαρχο. Μικρότερες ποινές επιβλήθηκαν σε μηχανικούς του πλοίου.