Πόλεμος δηλώσεων για το αρχαίο Εγκαίνιο στη Ροτόντα

Πόλεμος δηλώσεων, ακολούθησε την προχτεσινή ενέργεια του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης κ. Άνθιμου να τοποθετήσει το αρχαίο Εγκαίνιο και να λειτουργήσει το ιστορικό μνημείο της Ροτόντας ως εκκλησία την ημέρα του Αγίου Γεωργίου. Έντονες αντιδράσεις από το δήμαρχο Θεσσαλονίκης, το υπουργείο Πολιτισμού, των «Φίλων της Ροτόντας» και τον ΣΥΡΙΖΑ. Τι απαντάει η Μητρόπολη Θεσσαλονίκης

Για «ετσιθελική κατάληψη της Ροτόντας» και «κατάφωρη παραβίαση της απόφασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου» έκανε λόγο ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, με αφορμή την τοποθέτηση του αρχαίου Εγκαινίου στο μνημείο από τον Μητροπολίτη, Άνθιμο.
       

Στη διάρκεια της σημερινής συνεδρίασης του δημοτικού συμβουλίου, ο Γιάννης Μπουτάρης ζήτησε πλήρη αναθεώρηση της απόφασης του ΚΑΣ που δίνει τη δυνατότητα δώδεκα φορές το χρόνο να τελούνται λειτουργίες, τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Ζητούμε πλήρη αναθεώρηση της απόφασης του ΚΑΣ. Να μην γίνονται ούτε εκκλησιαστικές, ούτε κοσμικές εκδηλώσεις. Να απομακρυνθούν και τα σύμβολα που υπάρχουν εκεί μέσα. Να είναι επισκέψιμο για το κοινό το μνημείο, που είναι μεγάλης ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας». 

Ο κ. Μπουτάρης αναφέρθηκε και στην τοποθέτηση του αρχαίου Εγκαινίου στη διάρκεια της λειτουργίας για τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου. «Η απόφαση λέει ξεκάθαρα ότι δεν επιτρέπεται να υπάρχουν στη Ροτόντα στοιχεία εκκλησιαστικής αντίληψης. Τώρα η Αγία Τράπεζα είναι πακτωμένη, υπάρχει ο σταυρός και δίνει την εντύπωση ότι είναι εκκλησία». 

Τι λέει το υπουργείο Πολιτισμού

 «Διαχειριστής του μνημείου της Ροτόντας είναι το υπουργείο Πολιτισμού. Το μνημείο είναι επισκέψιμο με εισιτήριο, πλην φυσικά των 12 ημερών το χρόνο, οπότε και τελούνται λειτουργίες», ανέφερε στο ΑΠΕ–ΜΠΕ η Γενική Γραμματέας του υπουργείου, Μαρία Βλαζάκη, με αφορμή την τοποθέτηση, χθες, του αρχαίου Εγκαινίου στη Ροτόντα από τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης, Άνθιμο. 

«Όπως με διαβεβαίωσε ο έφορος αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης κ. Κανονίδης, το Εγκαίνιο δεν βρίσκεται μετά τη χθεσινή λειτουργία σε εμφανές σημείο επί της Αγίας Τράπεζας εντός του μνημείου», πρόσθεσε η κ. Βλαζάκη.  

Οι αναφορές της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης

Σύμφωνα με τη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, το Εγκαίνιο που βρισκόταν στον ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου μεταφέρθηκε στη Ροτόντα για να αφεθεί εκεί, με τον ίδιο τρόπο που μεταφέρεται κάποια εικόνα. Η Μητρόπολη προ ημερών είχε εκδώσει ανακοίνωση, στην οποία αναφερόταν στο ιστορικό της ανεύρεσης του αρχαίου Εγκαινίου. Επίσης, είχε προαναγγείλει τη μόνιμη τοποθέτησή του από τον Μητροπολίτη Άνθιμο στη Ροτόντα, κατά τη λειτουργία για τη γιορτή του Αγίου Γεωργίου στις 23 Απριλίου.

Παράλληλα, στην ιστοσελίδα της Μητρόπολης αναρτήθηκε ανακοίνωση, με την οποία εκφράζεται λύπη για τη μη μετάδοση του γεγονότος, ζωντανά από τα μέσα ενημέρωσης και τονίζεται: «Λόγω μη τηρούμενων γραφειοκρατικών διαδικασιών από το αρμόδιο υπηρεσιακό όργανο και παρ' όλες τις προσπάθειες της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης προς τους αρμόδιους φορείς, η υπεύθυνη υπηρεσία αρχαιοτήτων δεν επέτρεψε στη δημόσια τηλεόραση της ΕΡΤ να μεταδώσει ζωντανά την προγραμματισμένη αρχιερατική Θεία Λειτουργία».

Αντίδραση από την κοινότητα "Φίλοι της Ροτόντας"

Εξάλλου, με ανακοίνωσή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η κοινότητα "Φίλοι της Ροτόντας" επισημαίνει ότι η τοποθέτηση του παλαιού Εγκαινίου του ναού μονίμως στη Ροτόντα «αντίκειται τόσο στον Αρχαιολογικό νόμο, καθώς δεν έχει εκδοθεί σχετική άδεια από το υπουργείο Πολιτισμού, όσο και στις υπουργικές αποφάσεις για τη χρήση της Ροτόντας, οι οποίες επιτρέπουν μεν τη διενέργεια δώδεκα ιερών ακολουθιών το χρόνο, αλλά απαγορεύουν οποιαδήποτε μόνιμη κατασκευή ή εγκατάσταση εξοπλισμού και διασφαλίζουν την παράλληλη κοσμική πολιτιστική χρήση του μνημείου».

Το ιστορικό του "αρχαίου Εγκαινίου"

Η ανακοίνωση της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης για το ιστορικό της ανεύρεσης του "αρχαίου Εγκαινίου" της Αγίας Τράπεζας του ναού του Αγίου Γεωργίου Ροτόντα αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι το 1953 βρέθηκε σε ανασκαφές των αρχαιολόγων E. Dyggve και H. Torp και συγκεκριμένα στη βάση της κτιστής παλαιάς Αγίας Τραπέζης, μέσα σε ένα άνοιγμα καλυμμένο με μάρμαρο. Ειδικότερα κάνει λόγο για "θραύσματα από οργανική ύλη" και ενημερώνει ότι μετά από άδεια του τότε υπουργείου Παιδείας, ο Νορβηγός αρχαιολόγος Η. Torp μετέφερε το υλικό αυτό στο Ινστιτούτο Ιατροδικαστικής του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, «όπου κατόπιν επιστημονικής ερεύνης διεπιστώθη αιματοβαμμένο ύφασμα». Μετά από αλλεπάλληλες επαφές, το Εγκαίνιο επιστράφηκε στη Θεσσαλονίκη, ενώ καθώς «ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου Ροτόντα ήταν κλειστός, λόγω αναστηλωτικών εργασιών εξ αιτίας του σεισμού του 1978 ο (τότε) Μητροπολίτης εναπέθεσε το ιερό Εγκαίνιο προσωρινώς προς φύλαξη στο σκευοφυλάκιο του ναού του Αγίου Δημητρίου, με την επιπλέον βεβαιότητα ότι το αιματοβαμμένο ύφασμα του Εγκαινίου ανήκε στον μανδύα του Αγίου Δημητρίου". 

Να μην επιτραπεί η αυθαιρεσία του μητροπολίτη Άνθιμου στη Ροτόντα, ζητάει ο ΣΥΡΙΖΑ

"Παραβίαση της νομιμότητας" και "πραξικοπηματική" ενέργεια χαρακτηρίζουν οι Ν.Ε. Α' και Β' Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ την κίνηση του μητροπολίτη Ανθιμου, που μετέφερε χθες στη Ροτόντα το παλαιό "εγκαίνιον" του ιερού ναού, το οποίο και τοποθέτησε μονίμως στην Αγία Τράπεζα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι η ενέργεια αυτή αποσκοπεί στη μετατροπή της Ροτόντας σε ναό και ζητάει την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Πολιτισμού.

"Μια ακόμη ενέργεια του μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμου με σκοπό τη μετατροπή της Ροτόντας σε ναό, αποτελεί η χθεσινή του ενέργεια να μεταφέρει το παλαιό 'εγκαίνιον' του ιερού Ναού στο μνημείο και να το τοποθετήσει μονίμως στην Αγία Τράπεζα. Με αυτήν την πραξικοπηματική πράξη ο μητροπολίτης Θεσσαλονίκης επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένο, ώστε ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς να μετατραπεί σε τόπο λατρείας", επισημαίνει σε ανακοίνωση του ο ΣΥΡΙΖΑ και προσθέτει: "Ο ΣΥΡΙΖΑ Θεσσαλονίκης ζητά την άμεση παρέμβαση του υπουργείου Πολιτισμού ώστε να αποτραπεί η αυθαίρετη και επιθετική αυτή ενέργεια του εκκλησιαστικού κατεστημένου της πόλης εναντίον του πολιτισμού και της Δημοκρατίας.

Ζητάμε την αυστηρή εφαρμογή του αρχαιολογικού νόμου αλλά και των υπουργικών αποφάσεων με βάση τις οποίες επιτρέπονται στη Ροτόντα μόνο 12 λειτουργίες ετησίως και απαγορεύουν την οποιαδήποτε μόνιμη εγκατάσταση λατρευτικού εξοπλισμού. Η παραβίαση της νομιμότητας από το Μητροπολίτη Άνθιμο δεν πρέπει να γίνει ανεκτή".