Τα δύο έγγραφα, το αρχικό που απέστειλε στις 5 Απριλίου 2019 ο δήμαρχος Καλαμαριάς, Θεοδόσης Μπακογλίδης, και η απάντηση της Εφορείας Αρχαιοτήτων, με ημερομηνία 24 Μαίου 2019, έχουν ως εξής
ΔΗΜΟΣ ΚΑΛΑΜΑΡΙΑΣ
ΠΡΟΣ: 1)Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης Φρούριο Επταπυργίου ΤΘ 18432 540.03 Θεσσαλονίκη Ταχ.Διευθ.: Κομνηνών 58 ΤΚ:55132 Τηλ.:2313 314 102 FAX: 2313 314 188
2) Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης Μουσείων & Τεχνικών Έργων Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων & Τεχνικών Εργων Κεντρικής Μακεδονίας Ηροδότου 17 ΤΘ 18427 540.03 Θεσσαλονίκη
Καλαμαριά, 5-4-2019 Αρ. Πρωτ. 12699
ΘΕΜΑ: Προστασία των Αρχαιοτήτων και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του πρώην στρατοπέδου «Κόδρα»
Όπως γνωρίζετε εντός του στρατοπέδου Κόδρα υπάρχει αρχαιολογικός χώρος και όλη η έκταση του στρατοπέδου περίπου 350 στρέμματα έχει κηρυχθεί με την Υπουργική απόφαση ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚ/43539/1141/28-06-2005 ως ιστορικός τόπος. Επίσης 16 στρατιωτικά κτίρια έχουν χαρακτηρισθεί ως διατηρητέα. Με το νόμο 1561/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο της Θεσσαλονίκης» προβλέπεται ο χώρος του πρώην στρατοπέδου να αναδειχθεί σε πάρκο με λειτουργίες υπερτοπικής σημασίας.
Ιδιοκτησιακό καθεστώς. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς είναι πολύπλοκο. Η μεγαλύτερη έκταση ανήκει στο Δημόσιο, ένα τμήμα έχει παραχωρηθεί στον ΑΟΟΑ, δύο τμήματα κατέχει το ΤΕΘΑ στα οποία λειτουργούν οι μονάδες του ΝΑΤΟ και της ΝΔΒΕ και υπάρχουν και διάσπαρτες ιδιοκτησίες περίπου 30 στρεμμάτων που πρέπει να απαλλοτριωθούν. Το 2018 ένα τμήμα του δημοσίου εκτάσεως περίπου 200 στρεμμάτων μεταβιβάσθηκε στο Δήμο Καλαμαριάς. Ως προς τα διατηρητέα κτίρια το μόνο που γνωρίζουμε αν βέβαια ισχύει μέχρι σήμερα είναι ότι το κτίριο του διοικητηρίου έχει παραχωρηθεί στην «Ελληνική Χαρτοθήκη» και άλλα δύο κτίρια έχουν παραχωρηθεί στην πρώην ΙΣΤ εφορεία, η οποία μάλιστα είχε ξεκινήσει κάποιες εργασίες επισκευής και αναστήλωσης.
Προστασία των Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο στρατός απομακρύνθηκε την δεκαετία του 1990 αλλά ουδείς εκ των φερομένων ιδιοκτητών, Ελληνικό Δημόσιο (Υπουργείο Πολιτισμού και Κτηματική Υπηρεσία Δημοσίου), ΑΟΟΑ, ιδιώτες προχώρησε σε κάποια ενέργεια προστασίας όπως ορίζει το άρθρο 3 του Ν 3028/2002 με αποτέλεσμα οι βλάβες των μνημείων να έχουν προχωρήσει σε βαθμό που σε ορισμένα μνημεία να θεωρούνται μη αναστρέψιμες (συνημμένες φωτογραφίες)
Στα ερειπωμένα κτίρια έχουν βρει καταφύγιο οικογένειες αστέγων οι οποίες ζουν σε κίνδυνο από την κατάρρευση ετοιμόρροπων δομικών στοιχείων, ή από πρόκληση φωτιάς από αυτοσχέδιες θερμάστρες ή από μολυσματικές ασθένειες λόγω έλλειψης νερού και αποχετευτικού δικτύου
Ενέργειες του Δήμου Καλαμαριάς Ο Δήμος με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αποφάσισε να παρέμβει για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ταυτόχρονη ανάδειξη του πρώην στρατοπέδου σε μητροπολιτικό πάρκο. Αυτή όμως η προσπάθεια του Δήμου για να ευδοκιμήσει προϋποθέτει την συνεργασία και τη συνδρομή των Υπηρεσιών σας.
Τα βήματα που θα ακολουθηθούν είναι τα εξής:
Α)- Θα γίνει γενικός καθαρισμός του χώρου. Θα απομακρυνθούν μπάζα, ογκώδη υλικά (τεμάχια από μπετόν, σίδερα κτλ). Επίσης θα κατεδαφισθούν ετοιμόρροπα τμήματα κτισμάτων, διάφορα παραπήγματα κτλ. Εχει εκπονηθεί λεπτομερής αποτύπωση με έξ χωριστές ενότητες, χάρτες- διάφορα κτίσματα-διατηρητέα-άλλες κατασκευές-δάπεδα και μπάζα. και την οποία σας υποβάλλουμε συνημμένα. Ταυτόχρονα θα γίνει η απομάκρυνση των οικογενειών και των μεμονωμένων ατόμων που ζουν και κινούνται επικινδύνως μέσα στα χαλάσματα.
Β) Μετά τον καθαρισμό θα σας υποβάλλουμε για έγκριση δύο μελέτες. Η πρώτη θα περιλαμβάνει επεμβάσεις σωστικού χαρακτήρα με υποστυλώσεις περιφράξεις κτλ, των διατηρητέων κτηρίων και όποιου άλλου κτίσματος κρίνει η Υπηρεσία σας ότι πρέπει να διατηρηθεί. Η δεύτερη θα είναι μελέτη προσωρινού-γενικού φωτισμού των κτηρίων και του περιβάλλοντος χώρου.
Γ)Παράλληλα η Υπηρεσία μας προχωράει στην προετοιμασία για την πραγματοποίηση ενός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, ο οποίος θα καλύψει εκτός από την έκταση του πρώτου Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού και τις εκτάσεις του ΑΟΟΑ, του ΝΑΤΟ, της ΝΔΒΕ και όλη την κατάντη της Ν. Πλαστήρα έκταση μέχρι τη θάλασσα.
Δ) Σε δεύτερο στάδιο, στο στάδιο του Αρχιτεκτονικού διαγωνισμού θα πρέπει να συνεργασθούμε για τον καθορισμό της χρήσης των διατηρητέων κτιρίων, ο οποίος είναι απαραίτητος και για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό αλλά και για τις μελέτες επισκευής και διάσωσης των κτιρίων.
Παρακαλούμε να έχουμε την έγκρισή σας για την πρώτη φάση του καθαρισμού του χώρου και ελπίζουμε σε μια στενή και συνεχή συνεργασία για την προστασία και ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του πρώην στρατοπέδου Κόδρα σε εφαρμογή των νόμων 3028/2002 και 1561/1985.
Συνημ: α)Σχέδιο αποτύπωσης σε CD, β)Φωτογραφίες
Ο Δήμαρχος
Θεοδόσης Μπακογλίδης
Η απάντηση
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ, ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗΣ, ΜΟΥΣΕΙΩΝ & ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ & ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΝΕΩΤΕΡΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ & ΚΙΝΗΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ
ΠΡΟΣ
Δήμο Καλαμαριάς
Γραφείο Δημάρχου Κομνηνών ,
Καλαμαριά
ΘΕΜΑ: Ζητείται υποβολή συμπληρωματικών στοιχείων στο πλαίσιο εξέτασης αιτήματος εκτέλεσης εργασιών «γενικού καθαρισμού» εντός του «ιστορικού τόπου» του πρώην στρατοπέδου «Κόδρα», στον Δήμο Καλαμαριάς, Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης. ΣΧΕΤ.: Το με αρ. πρωτ. 12622/05-04-2019 έγγραφό σας (ΥΝΜΤΕΚΜ/1635/09-04-2019), με συνημμένα στοιχεία (ψηφιακός δίσκος και φωτογραφίες υφιστάμενης κατάστασης, σε μία -1 σειρά).
Σε συνέχεια του παραπάνω σχετικού εγγράφου σας και των συνημμένων στοιχείων, βάσει των οποίων ζητείται η συνηγορία της Υπηρεσίας μας για την εκτέλεση εργασιών «γενικού καθαρι σμού» της έκτασης του πρώην στρατοπέδου «Κόδρα», και μετά από έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων, καθώς και των στοιχείων που τηρούνται στο αρχείο μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Η έκταση του πρώην στρατοπέδου «Κόδρα» έχει χαρακτηριστεί και οριοθετηθεί, από το ΥΠ.ΠΟ.Α., ως «ιστορικός τόπος», με την Υπουργική Απόφαση με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ΔΝΣΑΚΙ 43539/1141/28-06-2005 (ΦΕΚ 986/Β/14-07-2005). Επιπλέον, τέσσερα (4) κτήρια και δώδεκα (12) κελύφη κτηρίων εντός αυτής, έχουν χαρακτηριστεί, μεμονωμένα, από το ΥΠ.ΠΟ.Α., ως «μνη μεία», με την Υπουργική Απόφαση με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ΔΙΝΕΣΑΚ/12366/321/14-03-2007 (ΦΕΚ 113/Β/28-03-2007).
Επισημαίνεται, ακόμη, ότι τμήμα της εν λόγω έκτασης έχει χαρακτηριστεί και οριοθετηθεί, από το ΥΠ.ΠΟ.Α., ως «αρχαιολογικός χώρος», με την Υπουργική Απόφαση με αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ ΑΡΧ/Α1/Φ43/35723/2084/02-08-1995 (ΦΕΚ 727/Β/24-08-1995), αρμοδιότητας προστασίας της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης.
Σε ό,τι αφορά στο αντικείμενο αρμοδιότητάς μας, και ειδικότερα, στο πλαίσιο της προστασίας των προαναφερθέντων «μνημείων» και του «ιστορικού τόπου», κατά τις σχετικές διατάξεις του νό μου 3028/2002, «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» [αρ. 10, 11, 16 (σε συνδυασμό με αρ. 14), 40], η Υπηρεσία μας αντιμετωπίζει, καταρχήν, θετικά την προτεινόμενη εκτέλεση εργασιών «γενικού καθαρισμού». Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι τα στοιχεία τεκμηρίωσης των αντίστοιχων επεμβάσεων τα οποία έχουν ήδη υποβληθεί, με το παρα πάνω σχετικό έγγραφό σας, κρίνονται ανεπαρκή σε σχέση με τα νομίμως απαιτούμενα και ήδη υποδειχθέντα, στο πλαίσιο προφορικής συνεργασίας με αρμόδια στελέχη σας (18-10-2018), για την εξέταση του συγκεκριμένου θέματος.
Για τον λόγο αυτό, προκειμένου να καταστεί δυνατή η διατύπωση των οριστικών απόψεων της Υπηρεσίας μας, κρίνεται απαραίτητη η συμπλήρωση των ήδη υποβληθέντων στοιχείων με τα εξής:
1) Τοπογραφικό διάγραμμα της έκτασης του πρώην στρατοπέδου, με επισήμανση, αφενός των περικλειόμενων «μνημείων» και των ορίων του «αρχαιολογικού χώρου» και του «ιστορικού τό που», και αφετέρου, των σημείων επέμβασης στο πλαίσιο του προτεινόμενου καθαρισμού, με υπο μνηματισμό των τελευταίων.
2) Σχέδια αποτύπωσης (κάτοψη - ενδεικτική τομή - όψεις) τυχόν κτηρίων και λοιπών κατα σκευών που προτείνεται να καθαιρεθούν, στο σύνολό τους ή κατά τμήμα τους, σε συσχετισμό με τον προαναφερθέντα υπομνηματισμό.
3) Τεχνική έκθεση, με ολοκληρωμένη περιγραφή των προτεινόμενων εργασιών σε κάθε ση μείο επέμβασης, σε συσχετισμό με τον προαναφερθέντα υπομνηματισμό. Στην εν λόγω τεχνική έκθεση, θα πρέπει, επιπρόσθετα, να περιληφθεί καταγραφή της χρονολόγησης, της ογκοπλασίας, της μορφολογίας, της κατασκευαστικής δομής, της τυπολογίας και της κατάστασης διατήρησης των τυχόν κτηρίων και λοιπών κατασκευών που προτείνεται να καθαιρεθούν στο σύνολό τους ή κα τα τμήμα τους.
4) Φωτογραφική τεκμηρίωση των σημείων επέμβασης, σε συσχετισμό με τον προαναφερθέντα υπομνηματισμό.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, παρακαλείστε για την κατά το δυνατόν άμεση υποβολή των προαναφερθέντων στοιχείων, σε δύο (2) εκτυπωμένες, πρωτότυπες σειρές, υπογεγραμμένες από κατά νόμο αρμόδιο μηχανικό, προκειμένου να ολοκληρωθεί η σχετική διαδικασία ελέγχου - έγκρισης.
Με την αφορμή αυτή, επισημαίνεται ότι, βάσει των διατάξεων του νόμου 3028/2002 [αρ. 10, 16 (σε συνδυασμό με αρ. 14), 40], προϋπόθεση για την εκτέλεση οποιασδήποτε επέμβασης ή την ανάπτυξη χρήσης στους στεγασμένους και τους υπαίθριους χώρους εντός του «ιστορικού τόπου» του πρώην στρατοπέδου αποτελεί η προηγούμενη εξασφάλιση της συνηγορίας της Υπηρεσίας μας, βάσει επαρκών στοιχείων τεκμηρίωσης των προτεινόμενων ενεργειών.
Επιπλέον, υπογραμμίζεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 3028/2002 (αρ. 41), η με ρική ή ολική καθαίρεση κτηρίου ή κελύφους κτηρίου το οποίο έχει χαρακτηριστεί, μεμονω μένα, από το ΥΠ.ΠΟ.Α., ως «νεώτερο ακίνητο μνημείο», είναι εφικτή σε εξαιρετικές και μό νον περιπτώσεις, κατόπιν έκδοσης σχετικής Υπουργικής Απόφασης, βάσει εισήγησης αρμό διας πενταμελούς επιτροπής και μετά από γνωμοδότηση του αρμόδιου Κεντρικού Συμβου λίου Μνημείων του ΥΠ.ΠΟ.Α.
Η Υπηρεσία μας παραμένει στη διάθεσή σας για περαιτέρω διευκρινήσεις επί του θέματος, εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο από την πλευρά σας.
Το παρόν εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 3028/2002, δεν αντικαθιστά απόψεις ή εγκρίσεις άλλων αρχών ή υπηρεσιών αρμοδίων για την ίδια περιοχή και δεν αποτελεί αναγνώριση κυριότητας ή τίτλου ιδιοκτησίας. Επιπλέον, δε δύναται να χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογητικό για τη νομιμοποίηση κατασκευής ή εγκατάστασης χρήσης στα αρμόδια πολεοδομικά τμήματα.
Η Προϊσταμένη της Υπηρεσίας
Σοφία Χριστοφορίδου
αρχιτέκτων μηχανικός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.