"Έφυγε" στα 104 του χρόνια ο θρυλικός Καπετάν-Χείμαρρος του ΕΛΑΣ

Ο Βασίλης Γκανάτσιος στην τελευταία δημόσια εμφάνισή του

το μεσημέρι της Παρασκευής στα νεκροταφεία της Μαλακοπής, στην Άνω Τούμπα Θεσσαλονίκης, ο εξαίρετος αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης Βασίλης Γκανάτσιος, ο θρυλικός «καπετάν Χείμαρρος»  του ΕΛΑΣ, ένας από τους πρωταγωνιστές της ιστορικής μάχης του Φαρδύκαμπου, το Μάρτιο του `1943, κατά την οποία οι ανταρτικές δυνάμεις είχαν εξουδετερώσει ισχυρότατες ιταλικές και γερμανικές δυνάμεις.

Ποιος ήταν

Ο Βασίλης Γκανάτσιος (καπετάν - Χείμαρρος) γεννήθηκε στις 24-12-1915 στο Ζιάκα Γρεβενών. Υπηρετούσε ως δάσκαλος στο δημοτικό σχολείο της Σαμαρίνας, όταν κλήθηκε να επιστρατευτεί το φθινόπωρο του 1940, χωρίς να φαντάζεται ότι θα συνέδεε την πιο ακμαία δεκαετία της ζωής του, με την πιο συνταρακτική δεκαετία της νεώτερης ελληνικής ιστορίας.
Ως έφεδρος ανθυπολοχαγός του ελληνικού στρατού ο Βασίλης Γκανάτσιος συμμετείχε στον ελληνοιταλικό πόλεμο για την εθνική ανεξαρτησία, όπου και τραυματίστηκε και τιμήθηκε με αριστείο ανδρείας και πολεμικό σταυρό.
Εντάχθηκε από τους πρώτους στις γραμμές του ΕΛΑΣ και έλαβε μέρος σε σημαντικές μάχες της εθνικής αντίστασης κατά της τριπλής κατοχής, στη Δυτική Μακεδονία και στην κεντρική Πίνδο, με κορυφαία τη συμμετοχή του ως διοικητής τμημάτων του ΕΛΑΣ στη νικηφόρα μάχη κατά των ιταλικών δυνάμεων κατοχής στον Φαρδύκαμπο (Μάρτιο του 1943) και στην απελευθέρωση των Γρεβενών (Μάιο του 1943).
Όπως είχε τονίσει η ιστορικός, διδάκτορας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ελένη Πασχαλούδη, μιλώντας σε τιμητική εκδήλωση για τα 100 χρόνια του καπετάν-Χείμαρρου, που είχε πραγματοποιηθεί το 2015 στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης: «Ο Βασίλης Γκανάτσιος συμμετέχει σε αυτές τις κρίσιμες μάχες, που η εθνική αντίσταση απελευθερώνει ολόκληρες περιοχές από τους Ιταλούς κατακτητές και αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί στην περίπτωση του Φαρδύκαμπου και των Γρεβενών, αυτές οι απελευθερωμένες από τον ΕΛΑΣ περιοχές δεν ανακαταλήφθηκαν από τους κατακτητές μέχρι το τέλος της κατοχής»
Ο Βασίλης Γκανάτσιος, ως καπετάνιος του 27ου συντάγματος του ΕΛΑΣ, θα πάρει μέρος και στις μάχες για την απελευθέρωση της Σιάτιστας και της Φλώρινας.
Μετά την απελευθέρωση, κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, ο «Χείμαρρος» θα ηγηθεί σημαντικών τμημάτων του ανταρτικού στρατού, του ΔΣΕ και θα πάρει μέρος ως επικεφαλής τους στη Δ. Μακεδονία σε μεγάλες πολεμικές αναμετρήσεις, ενώ με τη «στρατικοποίηση» του ΔΣΕ θα αναδειχθεί σε «υποστράτηγο» του ΔΣΕ και μετά την ήττα του Γράμμου θα παραμείνει, με εντολή της ηγεσίας Ζαχαριάδη, για ένα ακόμη χρόνο ως επικεφαλής ανταρτικών τμημάτων στη Θράκη.

Μετά από δέκα ολόκληρα χρόνια με το όπλο στο χέρι, ο «Χείμαρρος» θα ακολουθήσει τη μοίρα των ηττημένων του εμφυλίου στη μακρινή Τασκένδη, όπου αργότερα ήρθε σε σύγκρουση με την ηγεσία Ζαχαριάδη (γεγονότα της Τασκένδης, 1956).

Μιλώντας στην ίδια εκδήλωση προς τιμ του, που είχε οργανωθεί από την Εταιρεία Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων (ΕΔΙΑ) Δ-Κ. Μακεδονίας, της οποίας υπήρξε ιδρυτικό μέλος, ο καπετάν-Χείμαρρος δήλωνε συγκινημένος:
«Αντιλαμβάνομαι και θεωρώ αυτή την εκδήλωση, σα μια βαθύτερη εκτίμηση και αγάπη καθώς και ένδειξη σεβασμού προς την ένδοξη απελευθερωτική εθνική αντίσταση και προς τις εκατοντάδες χιλιάδες ηρωικών μαχητών που αγωνίστηκαν και πολέμησαν για την απελευθέρωση της πατρίδας μας από τη βάρβαρη ξενική κατοχή και σε πρώτη σειρά, εκείνους που έδωσαν το αίμα και τη ζωή τους σε αυτό τον εθνικό αγώνα, καθώς και σε όλους όσους συνέχισαν τους δημοκρατικούς τους αγώνες για μια καλύτερη Ελλάδα». Και πρόσθετε:
«Δυστυχώς, η σύγχρονη ιστορία της πατρίδας μας και ιδιαίτερα η πιο κρίσιμη δεκαετία του ‘40 έχει μεθοδικά και συστηματικά κακοποιηθεί από αντιμαχόμενες πολιτικές παρατάξεις είναι όχι λίγα αξιοσημείωτα γεγονότα και πέρα από τη φιλότιμη προσπάθεια και την υπεύθυνη τοποθέτηση αξιόλογων ερευνητών της ιστορίας, έχουν διαστρεβλωθεί, αποκρυβεί, παραμορφωθεί και προπάντων, κομματικοποιηθεί. Νομίζω, ότι πρέπει να εντοπιστούν, να μελετηθούν σοβαρά και υπεύθυνα, τα γεγονότα αυτά, χωρίς προκαταλήψεις και ανεπίτρεπτες πολιτικές σκοπιμότητες» .

Τέλος ο Βασίλης Γκανάτσιος, σ΄εκείνη την τελευταία δημόσια εμφάνισή του είχε αναφερθεί  στις ιδέες, της ισότητας, της αδελφοσύνης, της δικαιοσύνης, οι οποίες όπως είπε «εμπνέουν τους αγωνιστές, που μάχονται για την κοινωνική πρόοδο την ελευθερία και τη δημοκρατία»  και κατέληγε αφήνοντας τη δική του παρακαταθήκη στις νεότερες γενιές::
«Πιστεύω, απόλυτα, ότι για τις ιδέες της κοινωνικής προόδου, της ελευθερίας και της δημοκρατίας, άξιζε και έπρεπε να αγωνιστεί οποιοσδήποτε, παρά τις τρομερές και μεγάλες δυσκολίες, τους κινδύνους, τις απηνείς διώξεις, τους αφάνταστους κατατρεγμούς που υπήρχαν στον δρόμο αυτό».