Η ορκωμοσία και η εκλογή προεδρείου του δημοτικού συμβουλίου
Πολυσέλιδη εγκύκλιο με αναλυτικές οδηγίες και διευκρινίσεις
σχετικά με την ορκωμοσία των νέων αιρετών, την εγκατάσταση των νέων Αρχών και
την εκλογή των μελών των συλλογικών οργάνων των δήμων, εξέδωσε το υπουργείο
Εσωτερικών. Όπως είναι γνωστό, οι νέες δημοτικές Αρχές αναλαμβάνουν καθήκοντα
την 1η Σεπτεμβρίου και η θητεία τους θα διαρκέσει έως και το τέλος Αυγούστου του
2019.
Η θητεία των δημοτικών
Αρχών ορίζεται να είναι πενταετής, ενώ η θητεία των αντιδημάρχων δεν μπορεί να
είναι μικρότερη των δυόμισι ετών.
Τα βασικότερα σημεία της εγκυκλίου, κυρίως εκείνα που ορίζουν την
ορκωμοσία των μελών του δημοτικού συμβουλίου και τον τρόπο εκλογής των οργάνων
του Δ.Σ., έχουν ως εξής:
Με τη διενέργεια των δηµοτικών εκλογών της 18ης Μαΐου
2014 και, όπου ήταν αναγκαίο, των επαναληπτικών εκλογών της 25ης Μαΐου 2014,
αναδείχθηκαν οι νέες αρχές διοίκησης των ∆ήµων.
Με την παρούσα εγκύκλιο δίδονται οι απαραίτητες εκείνες
διευκρινίσεις αναφορικά µε την ορκωµοσία και εγκατάσταση των νέων δηµοτικών
αρχών και πιο συγκεκριµένα ως προς τα ακόλουθα θέµατα:
• Ορκωµοσία νέων αρχών
• Εγκατάσταση νέων αρχών
• Εκλογή µελών του Προεδρείου ∆ηµοτικού Συµβουλίου
• Εκλογή µελών Οικονοµικής Επιτροπής και Επιτροπής
Ποιότητας Ζωής
• Ορισµός Αντιδηµάρχων
• Λειτουργία ∆ηµοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων
Η θητεία των δηµοτικών αρχών, κατά τις πάγιες διατάξεις
του Ν.3852/20101 ορίζεται να είναι πενταετής. Οι, δε, αρχαιρεσίες για τα αιρετά
όργανα θα λάβουν χώρα την πρώτη Κυριακή του Σεπτεµβρίου του 2014 και την πρώτη
Κυριακή του Μαρτίου του 2017. Οι θητεία των αντιδηµάρχων δεν µπορεί να είναι
µικρότερη των δυόµισι ετών.
Ο Πρόεδρος του Συµβουλίου της ∆ηµοτικής Κοινότητας δεν
εκλέγεται από τα µέλη του οικείου Συµβουλίου, αλλά είναι ο πρώτος σε σταυρούς
σύµβουλος της δηµοτικής κοινότητας του πλειοψηφίσαντος συνδυασµού. Επίσης,
είναι δυνατόν ο Πρόεδρος και τα µέλη του συµβουλίου της δηµοτικής κοινότητας
και ο Πρόεδρος του Συµβουλίου της Τοπικής Κοινότητας να ανεξαρτητοποιηθούν από
τις παρατάξεις µε τις οποίες εκλέχθηκαν ή να διαγραφούν από αυτές, σύµφωνα µε
τα άρθρα 2 και 3 του ν. 4257/2014.
Σηµειώνεται ότι µέχρι την έναρξη λειτουργίας της
Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας ΟΤΑ, τα καθήκοντα του Ελεγκτή Νοµιµότητας ασκεί
ο Γενικός Γραµµατέας της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης.
Ορκωµοσία
νέων αρχών
Οι νέες δηµοτικές αρχές που αναδείχθηκαν κατά τις
δηµοτικές εκλογές της 18ης και 25ης Μαΐου 2014, σύµφωνα µε τις αποφάσεις των
Πολυµελών Πρωτοδικείων, µε τις οποίες επικυρώθηκε η εκλογή τους και
ανακηρύχθηκαν ο επιτυχών και οι επιλαχόντες συνδυασµοί, θα πρέπει πριν από την ηµέρα εγκατάστασης και
ανάληψης των καθηκόντων τους, δηλαδή πριν από την 1η Σεπτεµβρίου 2014, να
ορκιστούν.
Οι υπόχρεοι σε ορκωµοσία, προκειµένου να αναλάβουν
καθήκοντα, είναι:
• ο ∆ήµαρχος
• οι τακτικοί δηµοτικοί σύµβουλοι
• οι τακτικοί σύµβουλοι των συµβουλίων των δηµοτικών και
τοπικών κοινοτήτων
• οι εκπρόσωποι των τοπικών κοινοτήτων, όπως αυτοί
αναφέρονται στην απόφαση επικύρωσης της εκλογής του Πολυµελούς Πρωτοδικείου.
Ο νοµοθέτης επιβάλλει στα πρόσωπα που εκλέγονται στα
ανωτέρω αξιώµατα και δεν αποποιούνται την εκλογή τους να εγκαθίστανται και να
αναλαµβάνουν τα καθήκοντά τους ευθύς µε την έναρξη της θητείας τους, δηλαδή την
1η Σεπτεµβρίου 2014.
Περαιτέρω, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την κατά τα ως
άνω εγκατάσταση και ανάληψη καθηκόντων ο νοµοθέτης προβλέπει την προηγούµενη
ορκωµοσία των εκλεγέντων, µε την οποία δεσµεύονται να διοικήσουν το ∆ήµο
σύµφωνα µε το Σύνταγµα και τους νόµους. Η ορκωµοσία, εποµένως, είναι εσωτερικής
φύσης πράξη, που δηλώνει µία ηθική δέσµευση και δεν αποτελεί εκτελεστή
διοικητική πράξη.
Η υποχρέωση αυτή επιβάλλεται, διότι ο νοµοθέτης δεν
δέχεται την εγκατάσταση και την επαγόµενη ανάληψη καθηκόντων, χωρίς να έχουν
ήδη ορκισθεί οι εκλεγέντες. Για το λόγο
αυτό, άλλωστε, ο νοµοθέτης προβλέπει την αυτοδίκαιη έκπτωση (µε διαπιστωτική
πράξη του Γενικού Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης) αυτών που δεν συµµορφώνονται
προς την υποχρέωση ορκωµοσίας εντός της νόµιµης προθεσµίας και, περαιτέρω, την κίνηση
ταχείας διαδικασίας για την ορκωµοσία των αναπληρωµατικών τους και την ανάληψη
καθηκόντων από αυτούς.
Σύµφωνα µε τη νοµολογία του Συµβουλίου της Επικρατείας οι
ως άνω διατάξεις δεν αντιβαίνουν στις αρχές της λαϊκής κυριαρχίας και της
αναλογικότητας ούτε σε άλλη συνταγµατική διάταξη ή αρχή.
Σηµειώνουµε ότι κάθε δηµοτική περίοδος και συνεπώς και
κάθε θητεία των αιρετών είναι αυτοτελής. Ως εκ τούτου, εάν κάποιοι αιρετοί
έχουν επανεκλεγεί, ακόµη και στο ίδιο αξίωµα, που κατείχαν την προηγούµενη
δηµοτική περίοδο, τούτο δεν σηµαίνει συνέχιση της θητείας τους, και για το λόγο
αυτό, θα πρέπει να ορκιστούν, µαζί µε τους άλλους αιρετούς. Τέλος, σηµειώνεται
ότι, ήδη, ορκισθείς δηµοτικός σύµβουλος, ο οποίος εκλέγεται δήµαρχος, σύµφωνα
µε τη διαδικασία του άρθρου 60 του ν. 3852/ 2010, δεν ορκίζεται ξανά, καθόσον η
δόση όρκου ανατρέχει στην άσκηση οποιουδήποτε αιρετού αξιώµατος.
Η
Ορκωμοσία
Η ορκωµοσία πραγµατοποιείται στο δηµοτικό κατάστηµα της
έδρας του ∆ήµου σε δηµόσια συνεδρίαση. Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις η ορκωµοσία
µπορεί να διεξαχθεί και σε άλλο χώρο, πέραν του ∆ηµοτικού καταστήµατος, λ.χ.
εξαιτίας της στενότητας του χώρου που διαθέτει αυτό. Η επιλογή, όµως, χώρου
διάφορου του δηµοτικού καταστήµατος για την τέλεση της ορκωµοσίας πρέπει να
αιτιολογηθεί στο πρακτικό της ορκωµοσίας.
Ο εκλεγείς ∆ήµαρχος απευθύνει πρόσκληση για ορκωµοσία σε
όλα τα τακτικά µέλη του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, των συµβουλίων των δηµοτικών και
τοπικών κοινοτήτων και στους εκπροσώπους τοπικών κοινοτήτων, η οποία θα πρέπει
να κοινοποιηθεί τουλάχιστον 48 ώρες πριν από την ηµέρα της ορκωµοσίας. Η πρόσκληση
του εκλεγέντος ∆ηµάρχου πρωτοκολλείται στο ∆ήµο και κοινοποιείται στους ενδιαφερόµενους
µε οποιοδήποτε πρόσφορο µέσο (συστηµένη επιστολή, επίδοση µέσω των υπηρεσιών
του ∆ήµου, ηλεκτρονικό ταχυδροµείο, κλπ.) µε το οποίο µπορεί να αποδεικνύεται ο
ακριβής χρόνος που έλαβε γνώση αυτής το καθένα από τα ανωτέρω πρόσωπα,
προκειµένου να µην υπάρξει οποιαδήποτε τυχόν αµφισβήτηση για την έγκαιρη
ενηµέρωσή τους.
Επισηµαίνεται ότι στη διαδικασία της ορκωµοσίας
παρευρίσκονται όλοι οι αιρετοί, δεν παρέχεται, δηλαδή, από τη νοµοθεσία η
δυνατότητα ορκωµοσίας των αιρετών κατά δηµοτικές παρατάξεις, όπως και δεν
παρέχεται η δυνατότητα ορκωµοσίας των αιρετών ανά εκλογική περιφέρεια ή αξίωµα
(πχ τακτικά µέλη ∆ηµοτικών και Τοπικών Συµβουλίων, Πρόεδροι ∆ηµοτικών και
Τοπικών Κοινοτήτων και Εκπρόσωποι Τοπικών Κοινοτήτων).
∆ιαδικασία
Ορκωµοσίας
Από τις κείµενες διατάξεις δεν ορίζεται συγκεκριµένο
τελετουργικό για την ορκωµοσία των αιρετών, παρά µόνο ορίζεται το περιεχόµενο
του όρκου.
Ο όρκος που δίνεται έχει ως εξής:
«Ορκίζοµαι
να είµαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο Σύνταγµα και στους νόµους και να
εκπληρώνω τίµια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά µου».
Όσοι αιρετοί επιθυµούν δίνουν τον παραπάνω όρκο ενώπιον
του Ιερού Ευαγγελίου ή αν κάποιος αιρετός πιστεύει σε θρησκεία ή δόγµα που
επιβάλλει ίδιο τύπο όρκου, τότε, εφόσον το επιθυµεί, ο όρκος δίδεται κατά τον
τύπο αυτό (πχ ενώπιον του κορανίου). Επίσης, εάν κάποιος αιρετός δεν πιστεύει
σε καµία θρησκεία ή σε θρησκεία που δεν επιτρέπει όρκο, δηλώνει τα αναφερόµενα
στον όρκο στην τιµή και τη συνείδησή του, µε τον εξής τρόπο:
«∆ηλώνω
στην τιµή και στη συνείδησή µου να είµαι πιστός στην πατρίδα, να υπακούω στο
Σύνταγµα και στους νόµους και να εκπληρώνω τίµια και ευσυνείδητα τα καθήκοντά µου»
Πρακτικό
ορκωµοσίας
Για την ορκωµοσία συντάσσεται πρακτικό , το οποίο
υπογράφεται από τον εκλεγέντα ∆ήµαρχο και όλους τους συµβούλους και εκπροσώπους
τοπικής κοινότητας που ορκίστηκαν. Το πρακτικό συντάσσεται σε δύο (2) αντίτυπα,
από τα οποία το ένα παραµένει στο αρχείο του ∆ήµου στο διηνεκές, και το άλλο
πρέπει να αποσταλεί στον Γενικό Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης.
Περίπτωση
µη ορκωµοσίας αιρετού
Εάν κάποιος από τους εκλεγέντες δεν µπορεί να παραστεί
στην ορκωµοσία, κατά την οριζόµενη ηµεροµηνία, επικαλούµενος λόγους
αντικειµενικής αδυναµίας, οι οποίοι δεν αίρονται πριν την 31η Αυγούστου 2014,
τότε ο ∆ήµαρχος οφείλει να τον καλέσει να ορκισθεί µέσα σε πέντε (5) ηµέρες
αφότου του γνωστοποιηθεί η άρση των λόγων αυτών.
Σηµειώνουµε ότι η ορκωµοσία του αιρετού αυτού µπορεί να
λάβει χώρα και µετά την 1η Σεπτεµβρίου 2014, όποτε δηλ. αρθούν οι λόγοι
αντικειµενικής αδυναµίας που έχει επικαλεσθεί.
Εποµένως, σύµφωνα µε τη διάταξη αυτή, θα πρέπει ο
συγκεκριµένος αιρετός να ενηµερώσει το ∆ήµαρχο για τους λόγους, για τους
οποίους δεν µπορεί να παραστεί στην ορκωµοσία κατά την ηµέρα που έχει οριστεί
και να τον ενηµερώσει όταν οι λόγοι αυτοί έχουν εκλείψει. Η ενηµέρωση αυτή, για
λόγους ασφάλειας δικαίου, ορθό είναι να είναι έγγραφη και να πρωτοκολληθεί στον
∆ήµο.
Οι λόγοι αντικειµενικής αδυναµίας, των οποίων γίνεται
επίκληση, ώστε να µη δοθεί ο όρκος, θα πρέπει να αναφέρονται αναλυτικά και να
µην είναι γενικοί, αόριστοι ή αναπόδεικτοι. Έτσι, δεν µπορεί να γίνει αόριστη επίκληση
«εκτάκτου οικογενειακού προβλήµατος» ή
«ανειληµµένων επαγγελµατικών υποχρεώσεων», γεγονότα τα οποία δεν αποτελούν
αντικειµενικούς λόγους, αλλά υποκειµενικούς, συνδεόµενους µε τη βούληση του
φυσικού προσώπου.
∆ιευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που κάποιος, για
οποιονδήποτε λόγο, δεν δώσει όρκο την καθορισµένη στην πρόσκληση του εκλεγέντος
∆ηµάρχου ηµεροµηνία, µπορεί να προσέλθει στο ∆ηµοτικό κατάστηµα, πριν από την
31η Αυγούστου 2014 σε νέα, ορισθείσα από τον εκλεγέντα ∆ήµαρχο, ηµεροµηνία και
να ορκιστεί. Στις περιπτώσεις αυτές, συντάσσεται νέο πρακτικό ορκωµοσίας, το
οποίο υπογράφεται από τον εκλεγέντα ∆ήµαρχο και τον ορκισθέντα αιρετό και
αποστέλλεται στο Γενικό Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης.
Αποποίηση
εκλογής
Σηµειώνουµε καταρχάς ότι όσοι επιθυµούν να αποποιηθούν
την εκλογή τους θα πρέπει να το πράξουν δέκα (10) τουλάχιστον µέρες πριν από
την έναρξη της δηµοτικής περιόδου, δηλ. µέχρι και την 21η Αυγούστου 2014. Εάν
δεν δηλώσουν αποποίηση της εκλογής τους µέχρι την ηµεροµηνία αυτή, τότε
θεωρείται ότι την έχουν αποδεχθεί.
Στην περίπτωση αυτή, εάν ο ενδιαφερόµενος δεν δώσει όρκο
µέχρι την 31η Αυγούστου 2014, εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωµά του. Για την
έκπτωση εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του Γενικού Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης
∆ιοίκησης.
Σε κάθε περίπτωση, η ενηµέρωση του εκλεγέντος ∆ηµάρχου
πρέπει να είναι άµεση, ώστε να προβεί σε πρόσκληση του επιλαχόντος συµβούλου ή
εκπροσώπου τοπικής κοινότητας.
Εποµένως:
• Αν κάποιος αιρετός δεν έχει αποποιηθεί την εκλογή του
και δεν δώσει όρκο, εκτός από την
περίπτωση της αντικειµενικής αδυναµίας, µέχρι την 31η Αυγούστου
2014, τότε εκπίπτει αυτοδικαίως από το αξίωµά του.
• Αν κάποιος
αιρετός επιθυµεί να αποποιηθεί την εκλογή του, πριν από την 21η Αυγούστου
2014, τότε θα πρέπει εγγράφως να ενηµερώσει το εκλεγέντα ∆ήµαρχο,
πρωτοκολλώντας σχετική αίτηση στο ∆ήµο, ο οποίος πρέπει να καλέσει για
ορκωµοσία το νόµιµο αναπληρωτή του, σύµφωνα µε την απόφαση ανακήρυξης του
δικαστηρίου.
• Αν κάποιος αιρετός έχει δώσει όρκο, αλλά επιθυµεί να
παραιτηθεί από τη θέση του, µετά την εγκατάσταση των νέων αρχών, τότε έχουν
εφαρµογή οι διατάξεις του άρθρου 54, παρ. 3 του ν.3852/2010. Εάν ο αιρετός
υποβάλει δήλωση αποποίησης της εκλογής του και την ανακαλέσει πριν κληθεί ο
αναπληρωµατικός προς ορκωµοσία και παραστεί κατά την ηµέρα της ορκωµοσίας και
ορκιστεί, τότε θεωρείται ότι η αποποίησή του έχει ανακληθεί και, ως εκ τούτου,
δεν συντρέχει λόγος έκπτωσης εκ του αξιώµατός του.
Εάν ένα εκλεγµένο µέλος συµβουλίων ή ένας εκπρόσωπος
τοπικής κοινότητας αποποιηθεί την εκλογή του, υποβάλει εγγράφως την απόφασή του
αυτή στον εκλεγέντα ∆ήµαρχο, πρωτοκολλώντας σχετική αίτηση στο ∆ήµο. Εάν ο
εκλεγείς ∆ήµαρχος αποποιηθεί την εκλογή του, υποβάλει εγγράφως την απόφασή του
αυτή στο Γενικό Γραµµατέα της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης και τότε όλες τις
ενέργειες για την ορκωµοσία ασκεί ο σύµβουλος του επιτυχόντος συνδυασµού, που
έχει εκλεγεί µε τις περισσότερες ψήφους στην πολυπληθέστερη εκλογική
περιφέρεια. Η κενωθείσα θέση του αποποιηθέντος ∆ηµάρχου πληρώνεται σύµφωνα µε
τη διαδικασία του άρθρου 60 του ν. 3852/ 2010.
Ορκωµοσία
αναπληρωµατικών
Τις έδρες των δηµοτικών συµβούλων και των συµβούλων των
δηµοτικών ή τοπικών κοινοτήτων, καθώς και τις θέσεις των εκπροσώπων των τοπικών
κοινοτήτων που για οποιονδήποτε λόγο µένουν κενές, καταλαµβάνουν οι
αναπληρωµατικοί του ίδιου συνδυασµού. Ο ∆ήµαρχος καλεί αµέσως τους
αναπληρωµατικούς συµβούλους, µε τη σειρά της εκλογής τους, και αυτοί οφείλουν
να παρουσιαστούν για ορκωµοσία µέσα σε πέντε (5) ηµέρες αφότου τους επιδόθηκε η
πρόσκληση. Η ορκωµοσία γίνεται ενώπιον του ∆ηµάρχου. Αν δεν εµφανισθούν στην
προθεσµία αυτή, αποβάλλουν αυτοδικαίως την ιδιότητα του αναπληρωµατικού. Αν
εξαντληθεί ο αριθµός των αναπληρωµατικών του συνδυασµού αυτού, καλούνται να
καταλάβουν τις θέσεις που έµειναν κενές, για οποιονδήποτε λόγο, αναπληρωµατικοί
από άλλους συνδυασµούς, µε τη σειρά της εκλογικής τους δύναµης και µε τη σειρά
που έχουν ανακηρυχθεί οι αναπληρωµατικοί κάθε συνδυασµού.
Εννοείται ότι, όταν µένει κενή η θέση δηµοτικού συµβούλου,
καλείται ο πρώτος αναπληρωµατικός δηµοτικός σύµβουλος της οικείας εκλογικής
περιφέρειας, όπως αυτός ορίζεται στη δικαστική απόφαση ανακήρυξης τακτικών και
αναπληρωµατικών µελών ανά εκλογική περιφέρεια και συνδυασµό.
Σε περίπτωση κενωθείσας θέσης Εκπροσώπου Τοπικής
Κοινότητας τη θέση καταλαµβάνει ο πρώτος σε ψήφους αναπληρωµατικός του ιδίου
συνδυασµού. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αναπληρωµατικοί σύµβουλοι ή
εκπρόσωποι κανενός συνδυασµού κατά τα ανωτέρω προκηρύσσονται εκλογές.
Τελικές
διευκρινήσεις
Αν γίνει δεκτή η ένσταση που ασκήθηκε σύµφωνα µε το άρθρο
47 και ακυρωθεί από το αρµόδιο δικαστήριο η απόφαση του άρθρου 44, η διαδικασία
που αναπτύχθηκε στις προηγούµενες ενότητες επαναλαµβάνεται µε πρωτοβουλία του δηµάρχου
που εκλέγεται µε βάση τη δικαστική απόφαση.
Σηµειώνεται ότι το δηµοτικό συµβούλιο λειτουργεί νόµιµα,
έστω και µε ελλιπή σύνθεση που δεν µπορεί πάντως να είναι κατώτερη από τον
αριθµό των µελών που απαιτείται για την απαρτία, στην περίπτωση όπου µέλη
δηµοτικού συµβουλίου αποποιηθούν την εκλογή τους ή παραιτηθούν, και µέχρι η
κενή θέση να συµπληρωθεί µε αναπλήρωση.
Επίσης επισηµαίνεται ότι στην περίπτωση θέσης σε αργία
µελών δηµοτικών συµβουλίων ή συµβουλίων δηµοτικών κοινοτήτων, εάν ο αριθµός των
µελών που αποµένουν είναι µικρότερος από τον αριθµό των µελών που απαιτείται
για την απαρτία, ο δήµαρχος για το µέχρι
λήξης της αργίας χρόνο, καλεί αναπληρωµατικούς συµβούλους από το συνδυασµό στον
οποίο ανήκουν αυτοί που έχουν τεθεί σε αργία µε τη σειρά της εκλογής τους. Σε
περίπτωση θέσης σε αργία µελών συµβουλίων τοπικών κοινοτήτων ή τοπικών
εκπροσώπων, ο δήµαρχος για το χρόνο µέχρι τη λήξη της αργίας καλεί τους αναπληρωµατικούς
τους.
Τέλος, για τη λήψη αποφάσεων των δηµοτικών συµβουλίων η
απαρτία και οι απαραίτητες πλειοψηφίες υπολογίζονται µε βάση τον αριθµό των
δηµοτικών συµβούλων που έχουν ορκισθεί και εγκατασταθεί, σύµφωνα µε τις
διατάξεις των άρθρων 52 και 9 του ν.3852/2010.37
Εγκατάσταση
νέων αρχών
Η εγκατάσταση των αιρετών γίνεται τη ∆ευτέρα 1η
Σεπτεµβρίου 2014, κατά ρητή επιταγή του νόµου, χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη
πράξη παράδοσης- παραλαβής της διοίκησης του δήµου. Από την ηµέρα αυτή
αναλαµβάνουν καθήκοντα οι νέες αρχές των δήµων και αρχίζει η θητεία τους, η
οποία λήγει στις 31 Αυγούστου 2019.
Με τις διατάξεις του «Προγράµµατος Καλλικράτη» επέρχεται
µία ουσιώδης µεταβολή, αναφορικά µε τον τρόπο επικύρωσης της εκλογής και
ανάδειξης του επιτυχόντος και των επιλαχόντων συνδυασµών. Ενώ µε το άρθρο 62
Κ∆Κ (Κώδικας ∆ήµων και Κοινοτήτων, κυρωτ. ν. 3463/ 2006, Α’ 114), το Πολυµελές
Πρωτοδικείο ανακήρυσσε τον επιτυχόντα και τους επιλαχόντες συνδυασµούς µόνο σε
περίπτωση µη άσκησης των προβλεπόµενων στον Κ∆Κ ενστάσεων, µε τη νέα ρύθµιση,
ανεξαρτήτως της άσκησης ή µη των προβλεπόµενων ενστάσεων, το Πολυµελές
Πρωτοδικείο θα ανακηρύξει τον επιτυχόντα και τους επιλαχόντες συνδυασµούς και
οι νέες αρχές θα εγκατασταθούν µε αυτή την απόφαση, εάν φυσικά, η εκδίκαση
τυχόν ενστάσεων δεν περαιωθεί πριν την 1η Σεπτεµβρίου 2014.
Με τη διαδικασία
αυτή επιτυγχάνεται η έγκαιρη ανάληψη των καθηκόντων των νέων δηµοτικών αρχών,
ώστε η διοίκηση του ∆ήµου να µην περιέλθει σε µία µακρά περίοδο δυσλειτουργίας
Εκλογή
µελών του Προεδρείου ∆ηµοτικού Συµβουλίου
Στην παρούσα ενότητα δίδονται οδηγίες ως προς τη
διαδικασία ανάδειξης των µελών του Προεδρείου του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
1.Μέλη του Προεδρείου του ∆ηµοτικού Συµβουλίου
Το ∆ηµοτικό Συµβούλιο για να λειτουργήσει, θα πρέπει να
συγκροτηθεί σε σώµα, µε την εκλογή όλων
των µελών του Προεδρείου του. Το
Προεδρείο αποτελείται από τον Πρόεδρο, ο οποίος προέρχεται από την παράταξη της
πλειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, τον Αντιπρόεδρο, ο οποίος προέρχεται από
την παράταξη της µείζονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, και τον
Γραµµατέα, ο οποίος προέρχεται από τις παρατάξεις της ελάσσονος µειοψηφίας (εν
συνόλω) του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
2.
∆ιαδικασία εκλογής µελών του Προεδρείου του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
2.1
Πρόσκληση σε συνεδρίαση
Η εκλογή των µελών του Προεδρείου του ∆ηµοτικού
Συµβουλίου για τη δηµοτική περίοδο 2014-2019 γίνεται την Κυριακή, 7 Σεπτεµβρίου
2014 µε την έναρξη της δηµοτικής περιόδου και την Κυριακή, 5 Μαρτίου 2017, κατά
το τρίτο έτος αυτής.
Την πρόσκληση40 στους συµβούλους του νέου ∆ηµοτικού
Συµβουλίου, για την εκλογή των µελών του Προεδρείου του και των µελών της
Οικονοµικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής, απευθύνει ο σύµβουλος
του επιτυχόντος συνδυασµού, που έχει εκλεγεί µε τις περισσότερες ψήφους, σύµφωνα
µε την απόφαση του δικαστηρίου και σε περίπτωση ισοψηφίας, εκείνος που είναι
γραµµένος πρώτος κατά σειρά στην απόφαση αυτή.
Η πρόσκληση επιδίδεται ή γνωστοποιείται στους συµβούλους
τρεις (3) τουλάχιστον πλήρεις ηµέρες πριν από την ηµέρα που ορίζεται για τη
συνεδρίαση.
Στην περίπτωση που ο σύµβουλος του επιτυχόντος συνδυασµού
που πλειοψήφησε δεν εκδώσει πρόσκληση, τότε αυτή δεν εκδίδεται από τον επόµενο
σε σταυρούς προτίµησης σύµβουλο, αλλά το δηµοτικό συµβούλιο συνέρχεται
αυτοδικαίως, χωρίς δηλ. πρόσκληση, στις 7 Σεπτεµβρίου 2014, στις 10:00 π.µ.,
στην αίθουσα συνεδριάσεων του δηµοτικού συµβουλίου και για τη δεύτερη θητεία
του Προέδρου δηµοτικού συµβουλίου, την Κυριακή 5 Μαρτίου 2017, στις 10:00 π.µ.
στη αίθουσα συνεδριάσεων του δηµοτικού συµβουλίου.
2.2
Συνεδρίαση
Στη συνεδρίαση αυτή προεδρεύει ο δηµοτικός σύµβουλος που
συνεκάλεσε το συµβούλιο, ο οποίος αναθέτει καθήκοντα ειδικού γραµµατέα του
Συµβουλίου για την τήρηση των πρακτικών της εκλογής, σε έναν υπάλληλο του
∆ήµου.
Αν ο σύµβουλος του
επιτυχόντος συνδυασµού που πλειοψήφησε απουσιάζει, τον αντικαθιστά ένας σύµβουλος
του ίδιου συνδυασµού, κατά τη σειρά της επιτυχίας που προκύπτει από την ίδια
απόφαση του δικαστηρίου.
Ο ειδικός γραµµατέας τηρεί πρακτικό µόνο για την εκλογή
του Προεδρείου και των µελών της Οικονοµικής Επιτροπής και της Επιτροπής Ποιότητας
Ζωής. Σε περίπτωση ανεξαρτητοποίησης του πρώτου σε σταυρούς προτίµησης
συµβούλου του επιτυχόντος συνδυασµού από τη δηµοτική παράταξη µε την οποία έχει
εκλεγεί, δεν αποστερείται του δικαιώµατος αυτού. Η συνεδρίαση για την εκλογή του Προεδρείου,
καθώς και για την εκλογή των µελών της Οικονοµικής Επιτροπής και της Επιτροπής
Ποιότητας Ζωής, η οποία ακολουθεί, είναι ειδική και πραγµατοποιείται µόνο για
το σκοπό αυτό, δηλ. µετά την εκλογή του Προεδρείου του ∆ηµοτικού Συµβουλίου και
των µελών των ως άνω επιτροπών, δεν µπορεί να υπάρξει συζήτηση για άλλο θέµα
στο ∆ηµοτικό Συµβούλιο.
Η συνεδρίαση του ∆ηµοτικού Συµβουλίου για την ανάδειξη
των µελών του Προεδρείου δεν είναι υποχρεωτικά δηµόσιες.
2. 3 Ψηφοφορία
Αφού διαπιστωθεί η απαρτία της συνεδρίασης, τα µέλη του
∆ηµοτικού Συµβουλίου εκλέγουν χωριστά για κάθε αξίωµα τα µέλη του Προεδρείου µε
µυστική ψηφοφορία. ∆ηλαδή η ψηφοφορία διενεργείται µε ψηφοδέλτια στα οποία
αναγράφονται τα ονόµατα των υποψηφίων.
Στη ψηφοφορία θέτουν υποψηφιότητα όσοι δηµοτικοί
σύµβουλοι το επιθυµούν, χωρίς την ανάγκη τήρησης ποσόστωσης από τα δύο φύλα,
καθόσον κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στην οικεία διάταξη νόµου.
Το συµβούλιο εκλέγει σε δύο διακριτές φάσεις, στην ίδια
συνεδρίαση:
• Τον Πρόεδρο, ο οποίος αναδεικνύεται από τον
πλειοψηφήσαντα συνδυασµό του ∆ηµοτικού Συµβουλίου
• Τον Αντιπρόεδρο, ο οποίος αναδεικνύεται από την
παράταξη της µείζονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου
• Τον Γραµµατέα, ο οποίος αναδεικνύεται από όλες τις
παρατάξεις της ελάσσονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου. Σε περίπτωση που
δεν υπάρχουν παρατάξεις της ελάσσονος µειοψηφίας, τότε ο Γραµµατέας προτείνεται
από την παράταξη της πλειοψηφίας.
Α΄
φάση- Ανάδειξη υποψηφίων πλειοψηφίας και µειοψηφίας.
Για την ανάδειξη των υποψηφίων για τα αξιώµατα του
Προέδρου, του Αντιπροέδρου και του Γραµµατέα από τις δηµοτικές παρατάξεις, που
θα τεθούν κατόπιν στην κρίση όλων των µελών του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, ακολουθείται
η παρακάτω διαδικασία:
Ο προεδρεύων σύµβουλος, αφού διαπιστώσει ότι υπάρχει
απαρτία , καλεί:
• τους συµβούλους της παράταξης της πλειοψηφίας χωριστά
για την ανάδειξη ενός υποψηφίου για το αξίωµα του Προέδρου
• τους συµβούλους της παράταξης της µείζονος µειοψηφίας
χωριστά για την ανάδειξη ενός υποψηφίου για το αξίωµα του Αντιπροέδρου
• τους συµβούλους των λοιπών παρατάξεων της µειοψηφίας
του ∆ηµοτικού Συµβουλίου χωριστά για την ανάδειξη ενός υποψηφίου για το αξίωµα
του Γραµµατέα
Οι σύµβουλοι των ανωτέρω παρατάξεων καλούνται από τον
προεδρεύοντα σύµβουλο, όχι κατ’ ανάγκη σε διαφορετικό ή διακριτό χώρο, του
δηµοτικού καταστήµατος, κάτι που σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι χωροταξικά
εφικτό.
∆ηµοτικός σύµβουλος που επιθυµεί να θέσει υποψηφιότητα
για τα αξιώµατα του Προέδρου, του Αντιπροέδρου και του Γραµµατέα µπορεί να
δηλώσει την υποψηφιότητά του, µόνο στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής (Α’ φάση),
και όχι κατά τη διαδικασία της εκλογής από το σύνολο των µελών του ∆ηµοτικού
Συµβουλίου.
Το είδος της ψηφοφορίας (µυστική ή φανερή) στη φάση αυτή
για την εκλογή των συµβούλων που θα είναι υποψήφιοι για τα αξιώµατα του
Προεδρείου αποφασίζεται από τα µέλη των οικείων παρατάξεων.
Α’ ψηφοφορία: Ως υποψήφιος της πλειοψηφίας, για τη θέση
του Προέδρου του Προεδρείου του ∆ηµοτικού Συµβουλίου εκλέγεται αυτός που
συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών της πλειοψηφίας.
Αντίστοιχα, ως υποψήφιος της µείζονος και της ελάσσονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού
Συµβουλίου για τις θέσεις του Αντιπροέδρου και του Γραµµατέα, εκλέγονται αυτοί
που συγκέντρωσαν την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών της µείζονος
µειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου και της ελάσσονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού
Συµβουλίου, αντίστοιχα.
Β’ ψηφοφορία: Εάν κανείς από τους υποψηφίους αυτούς δεν
συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών, κατά τα ανωτέρω,
τότε η ψηφοφορία επαναλαµβάνεται και εκλέγεται αυτός που συγκέντρωσε πάλι την
απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών των αντίστοιχων παρατάξεων.
Γ’ ψηφοφορία: Εάν και πάλι κανείς από τους υποψηφίους δεν
συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών του πλειοψηφήσαντος
συνδυασµού ή των παρατάξεων της µειοψηφίας, αντίστοιχα σε κάθε περίπτωση
αξιώµατος, ή υπάρξει ισοψηφία µεταξύ δύο υποψηφίων, τότε διενεργείται και τρίτη
ψηφοφορία µεταξύ των δύο επικρατέστερων υποψηφίων που έλαβαν τις περισσότερες
ψήφους. Κατά την ψηφοφορία αυτή εκλέγεται όποιος µεταξύ των δύο επικρατέστερων
συγκεντρώσει τη σχετική πλειοψηφία των παρόντων, δηλ. έλαβε τις περισσότερες
ψήφους σε σχέση µε τον συνυποψήφιό του, έστω και αν πήρε µία ψήφο έναντι καµίας
του συνυποψήφιου του.
Σε περίπτωση ισοψηφίας υποψηφίων για οποιοδήποτε αξίωµα,
γίνεται κλήρωση, την οποία διενεργεί ο
προεδρεύων σύµβουλος του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
Για την εκλογή, η λευκή ψήφος και η άρνηση ψήφου (δήλωση
«παρών»), υπολογίζονται ως αρνητικές
ψήφοι και, εποµένως, δεν προσµετρώνται στη δηµιουργία της πλειοψηφίας (απόλυτης
ή σχετικής), κατά την εκλογική διαδικασία.
Υποψήφιοι µπορεί να αναδειχθούν και οι σύµβουλοι που
τυχόν απουσιάζουν, για οποιονδήποτε λόγο, από τη συνεδρίαση αυτή, εφόσον έχουν
εκδηλώσει τη βούλησή τους να είναι υποψήφιοι, µε σχετικό έγγραφο που
κατατίθεται στο πρωτόκολλο του δήµου.
Σε περίπτωση που δεν αναδειχτούν υποψήφιοι για τη θέση
του Αντιπροέδρου και του Γραµµατέα από τις ανωτέρω παρατάξεις της µειοψηφίας του
∆ηµοτικού Συµβουλίου, τότε ο Αντιπρόεδρος προτείνεται από τις παρατάξεις της
ελάσσονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου και ο Γραµµατέας από την παράταξη
της µείζονος µειοψηφίας του ∆ηµοτικού Συµβουλίου. Εάν και πάλι οι παρατάξεις
αυτές δεν αναδείξουν Αντιπρόεδρο και Γραµµατέα του ∆ηµοτικού Συµβουλίου, τότε
αυτοί προτείνονται από την παράταξη της πλειοψηφίας, µε την ίδια διαδικασία που
προτείνεται ο Πρόεδρος του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
Εάν όµως η παράταξη της µείζονος αντιπολίτευσης αναδείξει
υποψήφιο Αντιπρόεδρο, ενώ για τη θέση του Γραµµατέα δεν αναδείξουν οι λοιπές
παρατάξεις της ελάσσονος µειοψηφίας, τότε ο Γραµµατέας προτείνεται από την
παράταξη της πλειοψηφίας του δηµοτικού Συµβουλίου. Το ίδιο συµβαίνει και στην
αντίστροφη περίπτωση, δηλαδή µη πρότασης υποψηφίου για τη θέση του Αντιπροέδρου
από την παράταξη της µείζονος αντιπολίτευσης, ενώ οι παρατάξεις της ελάσσονος αντιπολίτευσης
έχουν εκλέξει Γραµµατέα, οπότε και ο υποψήφιος για τη θέση του Αντιπροέδρου
προτείνεται από τη παράταξη της πλειοψηφίας.
Β΄
φάση- Εκλογή µελών Προεδρείου από το ∆ηµοτικό Συµβούλιο
Μετά το πέρας της ανωτέρω διαδικασίας, και αφού έχουν
αναδειχθεί οι υποψήφιοι για τα αξιώµατα του Προεδρείου, συνέρχονται από κοινού
όλοι οι σύµβουλοι και της πλειοψηφίας και της µειοψηφίας του ∆ηµοτικού
Συµβουλίου για την εκλογή πλέον του Προέδρου, του Αντιπροέδρου και του
Γραµµατέα από το σύνολο των µελών του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
Σηµειώνεται ότι η εκλογή αυτή γίνεται µόνο ανάµεσα στους
εκλεγέντες υποψήφιους ∆ηµοτικούς Συµβούλους που αναδείχθηκαν κατά την
διαδικασία της Α’ φάσης και δεν µπορεί να υπάρξει άλλη υποψηφιότητα για τα
αξιώµατα αυτά από άλλους ∆ηµοτικούς Συµβούλους.
Η εκλογή του Προέδρου, Αντιπροέδρου και Γραµµατέα του
∆ηµοτικού Συµβουλίου γίνεται χωριστά για κάθε ένα από τα ανωτέρω αξιώµατα µε
µυστική ψηφοφορία.
Οι ∆ηµοτικοί Σύµβουλοι θέτουν µέχρι ένα σταυρό προτίµησης
στον υποψήφιο για κάθε αξίωµα του Προεδρείου.
Α’ ψηφοφορία: Για να εκλεγεί ο προταθείς υποψήφιος
δηµοτικός σύµβουλος σε αξίωµα του Προέδρου, Αντιπροέδρου ή Γραµµατέα του
∆ηµοτικού Συµβουλίου πρέπει να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου
των µελών του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
Β’ ψηφοφορία: Εάν κατά την πρώτη ψηφοφορία δεν
συγκεντρωθεί η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών, διενεργείται δεύτερη
ψηφοφορία, κατά την οποία οι υποψήφιοι πρέπει να συγκεντρώσουν και πάλι την
απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
Γ’ ψηφοφορία: Εάν και κατά τη δεύτερη ψηφοφορία δεν
επιτευχθεί η απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των µελών του ∆ηµοτικού Συµβουλίου,
τότε διενεργείται και τρίτη ψηφοφορία κατά την οποία αρκεί η ύπαρξη πλειοψηφίας
των παρόντων µελών του ∆ηµοτικού Συµβουλίου.
Σηµειώνεται ότι οι υποψήφιοι για τα αξιώµατα που αναδείχθηκαν
κατά τη διαδικασία της Α’ φάσης εκλέγονται στην Β’ φάση, έστω και εάν οι
θετικές ψήφοι είναι λιγότερες από τις αρνητικές.
2.4
Περιπτώσεις επανάληψης της εκλογής
Εάν κατά την ανωτέρω περιγραφείσα διαδικασία δεν
επιτευχθεί εκλογή για οποιονδήποτε λόγο ή η συνεδρίαση µαταιωθεί, επειδή δεν
σχηµατίστηκε απαρτία, η συνεδρίαση επαναλαµβάνεται την Κυριακή 14 Σεπτεµβρίου
2014, 10:00 π.µ., και ακολουθείται η ίδια διαδικασία.
Είναι προφανές ότι στις περιπτώσεις που δεν επιτευχθεί η
εκλογή κατά την συνεδρίαση αυτή γίνεται επαναληπτική εκλογή µόνο για τα µέλη
του Προεδρείου που δεν επιτεύχθηκε η εκλογή τους κατά την πρώτη συνεδρίαση. Σε
κάθε περίπτωση, στη συνεδρίαση αυτή προεδρεύει ο σύµβουλος που συγκαλεί το
συµβούλιο κατά τα οριζόµενα ανωτέρω, ανεξάρτητα από το αν έχει επιτευχθεί η
εκλογή του προέδρου του Συµβουλίου κατά την πρώτη συνεδρίαση. Τούτο διότι δεν
έχουµε ακόµη συγκρότηση του Προεδρείου, το οποίο επιτυγχάνεται µε την εκλογή
όλων των µελών του.
Εάν και κατά τη δεύτερη αυτή συνεδρίαση της επαναληπτικής
εκλογής δεν επιτευχθεί εκλογή ή η συνεδρίαση µαταιωθεί, επειδή δεν σχηµατίσθηκε
απαρτία, τότε θεωρείται ότι εκλέγονται ανάλογα µε την περίπτωση: o Πρόεδρος και
Γραµµατέας, οι σύµβουλοι του επιτυχόντος συνδυασµού που έλαβαν τις περισσότερες
κατά σειρά ψήφους προτίµησης σύµφωνα µε τη δικαστική απόφαση που τους
ανακήρυξε, o Αντιπρόεδρος, ο σύµβουλος του πρώτου επιλαχόντος συνδυασµού της µειοψηφίας,
που έλαβε τις περισσότερες ψήφους προτίµησης, σύµφωνα µε τη δικαστική απόφαση.
Στην περίπτωση
αυτή, ο νοµοθέτης θέλησε οπωσδήποτε να εκλεγούν τα µέλη του Προεδρείου κατά τη
δεύτερη συνεδρίαση, ώστε να µην παρατείνεται επί µακρόν η εκκρεµότητα
συγκρότησης του ∆ηµοτικού Συµβουλίου σε σώµα.
Επισηµαίνεται ότι όπου στην ανωτέρω διαδικασία γίνεται µνεία
σε «σύµβουλο που έλαβε κατά σειρά τις περισσότερες ψήφους προτίµησης σύµφωνα µε
την δικαστική απόφαση που τους ανακήρυξε» για τους επιλαχόντες συνδυασµούς,
νοείται ο υποψήφιος ∆ήµαρχος αυτών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.