Η είσοδος του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλονίκη

112 χρόνια απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανικό ζυγό

Ελαιογραφία του Πολύκλειτου Ρέγκου, που εικονίζει τον διάδοχο Κωνσταντίνο
με τον βασιλιά Γεώργιο να εισέρχονται στην ελεύθερη πλέον Θεσσαλονίκη 

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Mε την είσοδο του ελληνικού στρατού στη Θεσσαλονίκη, τη Mητρόπολη του Μακεδονικού ελληνισμού, εκείνο τον σημαδιακό Οκτώβριο του 1912, λήγει μια μακρά περίοδος 482 ετών Οθωμανικής κυριαρχίας. Γι’ αυτό και οι πανηγυρισμοί είναι ξέφρενοι και χιλιάδες λαού ξεχύνονται στους δρόμους και τις πλατείες για να δουν από κοντά τους ηρωικούς Έλληνες στρατιώτες, να τους καλωσορίσουν στην πόλη του αγίου Δημητρίου και να τους ευχαριστήσουν που τους χάρισαν την ελευθερία τους.

Πως κινδύνευσε να χαθεί η Θεσσαλονίκη το 1912

112 χρόνια απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανικό ζυγό

 Ο στρατηγός Νικόλα Ζέκωφ επιθεωρεί τα βουλγαρικά  στρατιωτικά τμήματα που κατέλαβαν την Καβάλα. 
Εάν δεν πίεζε ο Βενιζέλος τον Κωνσταντίνο, οι Βούλγαροι θα είχαν εισέλθει πρώτοι, καταλαμβάνοντας και τη Θεσσαλονίκη

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Ανέκδοτα έγγραφα από το αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών, αποκαλύπτουν ότι τον Οκτώβριο του 1912 η τότε κυβέρνηση του Ελευθέριου Βενιζέλου είχε ενημερωθεί από τον Διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο για το μέγιστο γεγονός, την παράδοση της Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους στον Ελληνικό στρατό, με εξοργιστική καθυστέρηση 45 ωρών, την ώρα που η Μακεδονία κινδύνευε να πέσει στα χέρια των Βουλγάρων που κατά την προέλασή τους απείχαν μόλις 2-3 ώρες από την πρωτεύουσα του μακεδονικού ελληνισμού. 

Η νικηφόρα προέλαση προς τη Θεσσαλονίκη

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Η νικηφόρα προέλαση του ελληνικού στρατού, μετά τις επιτυχείς μάχες στο Σαραντάπορο, οι ρητές οδηγίες Βενιζέλου για γρήγορη πορεία προς Θεσσαλονίκη, η απελευθέρωση των Γρεβενών και της Κατερίνης, ήταν που άνοιξαν το δρόμο, εκείνον τον Οκτώβριο του 1912, για την αποτίναξη της Οθωμανικής σκλαβιάς σε ολόκληρη τη Μακεδονία και την επιστροφής της στην αγκαλιά της μητέρας Ελλάδας.

H νικηφόρα μάχη στα Γιαννιτσά ανοίγει το δρόμο απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης

112 χρόνια απελευθέρωσης της Μακεδονίας από τον Οθωμανικό ζυγό

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Καθοριστικής σημασίας για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και την αποτίναξη της Οθωμανικής κυριαρχίας, υπήρξε η ιστορική μάχη των Γιαννιτσών, στις 19 και 20 Οκτωβρίου 1912, η νικηφόρα έκβαση της οποίας, μετά από μία ιδιαίτερα σκληρή και δύσκολη αναμέτρηση, έδωσε τη δυνατότητα να ξεχυθούν οι Έλληνες στρατιώτες στον κάμπο, ανοίγοντας έτσι διάπλατα τον δρόμο προς τη Μακεδονική πρωτεύουσα.

H καταβύθιση του "Φετχί Μπουλέντ" στο Θερμαϊκό

Όπως την εξιστόρησε σε υπόμνημά του ο ηρωικός ναύαρχος Νικόλαος Βότσης

του Σπύρου Κουζινόπουλου
Σημαντική επίδραση στην αναπτέρωση του ηθικού του ελληνικού πληθυσμού της Θεσσαλονίκης, μία εβδομάδα πριν την απελευθέρωση της πόλης από τους Οθωμανούς, είχε ένα ναυτικό ανδραγάθημα: η καταβύθιση στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης του τουρκικού θωρηκτού «Φετχί-Mπουλέντ» («Mπουλέντ ο κατακτητής») τη νύχτα της 18ης Oκτωβρίου 1912 από το υπ’ αριθ. 11 τορπιλοβόλο του ελληνικού στόλου. 

Η Θεσσαλονίκη λίγο πριν την απελευθέρωση: καταπίεση και τρομοκρατία

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Καθώς ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε μία ακόμη επέτειο απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανικό ζυγό και επανένταξής της στον εθνικό κορμό, θα σταθούμε στην τρομοκρατία που υπήρχε στην πόλη αλλά και την υπόλοιπη Μακεδονία λίγο πριν την απελευθέρωση του 1912, στην άγρια καταδίωξη των Ελλήνων, τη δολοφονία του Μητροπολίτη Αιμιλιανού αλλά και την εμφάνιση της «Φεντερασιόν», της πρώτης σοσιαλιστικής οργάνωσης.

Το πληθυσμιακό άλμα της Θεσσαλονίκης

Η Θεσσαλονίκη το 1908

του Σπύρου Κουζινόπουλου

H πρωτεύουσα του Μακεδονικού Ελληνισμού, η Θεσσαλονίκη,  ακόμη και όταν βρισκόταν υπό την κατοχή των πλέον διαφορετικών επιδρομέων, Bησιγότθων, Oστρογότθων, Nορμανδών, Σαρακηνών, Eνετών ή Οθωμανών, ποτέ δεν έχασε τη φυσιογνωμία της ως μεγαλούπολη. Σε μια περίοδο μάλιστα, που μεγαλύτερες και πλουσιότερες πόλεις παρήκμαζαν και μετατρέπονταν σε χωριουδάκια ή εξαφανίζονταν.

Ένας αιώνας αρχαιολογικής υπηρεσίας Θεσσαλονίκης

Στις 9 Νοεμβρίου 1912, λίγες μόλις μέρες μετά την απελευθέρωση της πόλης, μία από τις πρώτες ενέργειες των νεοσύστατων τότε ελληνικών αρχών, ήταν η δημιουργία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσσαλονίκης. Η ίδρυσή της αποτέλεσε μία από τις πρώτες φροντίδες της Γενικής Διοίκησης Μακεδονίας, ένδειξη της μεγάλης σημασίας που έδινε πάντα η ελληνική Πολιτεία στην προστασία των αρχαιοτήτων.

Σχίστηκε από τον αέρα η γιγάντια ελληνική σημαία

Οι θυελλώδεις άνεμοι που επικρατούσαν το τελευταίο διάστημα στη Βόρεια Ελλάδα, είχαν ως συνέπεια, μεταξύ των άλλων, να σχιστεί η μεγαλύτερη ελληνική σημαία που κατασκευάστηκε ποτέ, επιφάνειας 480 τ.μ. και βάρους 130 κιλών.

Σπάνιες ηχητικές μαρτυρίες για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί κατακτητές

Τμήμα ανταρτών του ΕΛΑΣ στην οδό Εθνικής Αμύνης

Μοναδικές στιγμές θα ζήσουν οι φίλοι του ραδιοφώνου, που θα παρακολουθήσουν στις 12 το μεσημέρι της Κυριακής 28 Οκτωβρίου την εκπομπή για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς κατακτητές, που θα μεταδοθεί από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς FM-102 και 9,58 της ΕΡΤ3.

Συγκινητική έπαρση της σημαίας στο Λευκό Πύργο

Χιλιάδες Θεσσαλονικείς παρακολούθησαν με συγκίνηση την  πανηγυρική έπαρση της ελληνικής σημαίας, που πραγματοποιήθηκε στο μνημείο του Λευκού Πύργου, η οποία συνοδεύτηκε από κανονιοβολισμούς, από πεδινή πυροβολαρχία, και από βολές πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού, τα οποία είναι αγκυροβολημένα από χθες στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με την ευκαιρία των τριήμερων εορταστικών εκδηλώσεων.

Επετειακές εκπομπές στους ραδιοσταθμούς της ΕΡΤ3

Αφιερωμένες στα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης και στην εποποιία του 1940, είναι οι εκπομπές των τριών ραδιοφωνικών σταθμών ΕΡΤ3 (102 fm, 9.58 και Τρίτο Πρόγραμμα-Βραχέα) αυτό το τριήμερο. Την Παρασκευή 26 Οκτωβρίου στις 12 το μεσημέρι θα μεταδοθεί η εκπομπή «1912, η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης,», με το συγγραφέα και ερευνητή Βασίλη Νικόλτσιο. Την ίδια ώρα, στις 12 το μεσημέρι το Σάββατο, 27 Οκτωβρίου 2012,  ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Σπύρος Κουζινόπουλος μιλά για τη «Θεσσαλονίκη της Κατοχής και της Αντίστασης, 1940-1944» και την Κυριακή, 28 Οκτωβρίου για την «Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς κατακτητές».

Δήμος Θερμαϊκού: Αγνοούν την 26η Οκτωβρίου !

Γράφαμε προχτές για την παντελή απουσία του δήμου Θερμαϊκού από τις εκδηλώσεις που γίνονται σε όλους τους άλλους δήμους του νομού Θεσσαλονίκης αλλά και της υπόλοιπης Μακεδονίας για την 100^η επέτειο αποτίναξης του Οθωμανικού ζυγού. Παντού εκδηλώσεις, μεγάλες και μικρές, εκτός από την περιοχή του δήμου Θερμαϊκού. Εδώ τίποτα. Απόλυτη αδιαφορία. Σα να μη συνέβη τίποτα. Λες και πρόκειται για κάποιο τυχαίο και ήσσονος σημασίας γεγονός.

Σσσσσσς, ο δήμος Θερμαϊκού κοιμάται...

Μήπως κανείς εκεί στη διοίκηση του δήμου Θερμαϊκού έχει ακούσει τίποτα περί επετείων και εορτών και εκδηλώσεων για τα εκατό χρόνια απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανικό ζυγό; Μήπως άκουσε τίποτα ότι σε μία ακριβώς εβδομάδα συμπληρώνεται ένας ακριβός αιώνας από την επιστροφή της Μακεδονίας στην αγκαλιά της μητέρας Ελλάδας;

Οι συμμορίες και η φίμωση του τύπου στη Θεσσαλονίκη λίγο πριν την απελευθέρωση της πόλης

ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (8)

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Ο υπόδουλος ελληνισμός, λίγο πριν την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον Οθωμανικό ζυγό δεν είχε ν’ αντιμετωπίσει μόνο το επίσημο οθωμανικό κράτος. Αλλά και τη δράση των πολυάριθμων συμμοριών που εκμεταλλευόμενες τις ιδανικές γι’ αυτές συνθήκες –από την αποσύνθεση της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας– κατατρομοκρατούσαν τον πληθυσμό,  δημιουργώντας ένα κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας.

Η βιομηχανία στη Θεσσαλονίκη κατά την απελευθέρωση

ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (6)

Οι αλευρόμυλοι Αλλατίνι, ήταν το πρώτο εργοστάσιο στη Θεσσαλονίκη.
Στη φωτογραφία μας ο αρχικός μύλος που κάηκε το 1889

Συνεχίζοντας το αφιέρωμά μας στα 100 χρόνια ελεύθερου βίου της Θεσσαλονίκης, θα αναφερθούμε σήμερα στη βιομηχανική ανάπτυξη της πόλης λίγο πριν και λίγο μετά την απελευθέρωση του 1912. Παραθέτοντας στοιχεία για τις σημαντικότερες βιομηχανικές και βιοτεχνικές επιχειρήσεις και τους κλάδους παραγωγής, την πρώτη ατμοκίνητη βιομηχανία, αλλά και την ανάπτυξη της βιομηχανικής παραγωγής μετά την απελευθέρωση.

Έργα από το Λούβρο έρχονται στη Θεσσαλονίκη

Το μουσείο του Λούβρου

Έργα από το Λούβρο, ένα από τα διασημότερα μουσεία του κόσμου, θα ταξιδέψουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στη Θεσσαλονίκη, με αφορμή την επέτειο από τα 100 χρόνια της απελευθέρωσής της. Θα πλαισιώσουν, μάλιστα, όχι μία αλλά πέντε εκθέσεις, καθώς θα αποτελούν τα κεντρικά εκθέματα στα ισάριθμα μουσεία της Θεσσαλονίκης, τη γνωστή «Κίνηση των 5Μ».

Όταν η Θεσσαλονίκη "είδε φως" - Τα πρώτα τραμ

ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (2)

Συνεχίζοντας τα αφιερώματά μας για τα 100 χρόνια απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης, αναφερόμαστε σήμερα στον ηλεκτροφωτισμό της Θεσσαλονίκης αλλά και τη δημιουργία της συγκοινωνίας, που άρχισε με τα περίφημα «όμνιμπους», δηλαδή τα ιπποκίνητα λεωφορεία, για να πάρει τη θέση των αλόγων, λίγο πριν την απελευθέρωση, το ηλεκτροκίνητο τραμ.

Ιωβηλαίο Θεσσαλονίκης 1912-2012 (4η συνέχεια): Μπάνιο στην Περαία

Συνεχίζοντας το αφιέρωμά μας στην επέτειο των εκατό χρόνων απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζουμε σήμερα μία σπάνια φωτογραφία με λουόμενους στην Περαία. Η φωτογραφία γράφει επάνω ως έτος λήψης το 1933, τραβήχτηκε δηλαδή πριν από 79 χρόνια. Το φωτογραφικό αυτό στιγμιότυπο είναι από το λεύκωμα «Θεσσαλονίκη 1900-1960» που κυκλοφόρησε το 1994 από τις εκδόσεις Εξάντας, με κείμενα του Χρίστου Ζαφείρη και  φωτογραφίες από τη συλλογή του Άρη Παπατζήκα.

Σειρά σημαντικών ντοκιμαντέρ για τον "Αιώνα της Θεσσαλονίκης"

Οι συντελεστές της παραγωγής μπροστά στο Λευκό Πύργο

Συγκλονιστικές μαρτυρίες περιλαμβάνει το πρώτο ντοκιμαντέρ της ΕΤ3 από τη σειρά "Ο αιώνας της Θεσσαλονίκης", που θα προβληθεί στις 11.00 απόψε. Με αφορμή τον εορτασμό των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, η ΕΡΤ3 ετοιμάζει την παραγωγή και την προβολή άλλων 11 ντοκιμαντέρ, τα οποία θα προβάλλονται ένα κάθε μήνα του 2012. Την προβολή θα ακολουθεί συζήτηση.