Αικατερίνη Καρατάσσου
Χαρακτηριστική η περίπτωση δύο από αυτές: της φοιτήτρια της Γεωπονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Κατερίνας Καρατάσσου, από τον Πολύγυρο Χαλκιδικής και της πρωτοετούς φοιτήτριας της Νομικής του ΑΠΘ, Βάσως Σταματίου από την Αριδαία Πέλλας. Και τις δύο τις συνέλαβαν οι χιτλερικοί τρεις μέρες μετά την 25η Μαρτίου, ύστερα από υπόδειξη ελληνόφωνων καταδοτών και τις φυλάκισαν αρχικά στο στρατόπεδο "Παύλος Μελάς" της Θεσσαλονίκης. Σε μία επιστολή που έγραψε η Σταματίου προς τους γονείς της, τελευταία μέρα της παραμονής της στη Θεσσαλονίκη έγραφε:
"Τελευταία βραδιά που περνώ στη Θεσσαλονίκη. Ποιος ξέρει αύριο πού θα είμαι; Χάρη μεγάλη σας ζητώ, μην το πάρετε πολύ κατάκαρδα. Όπως είπα παραπάνω, μπορεί να είναι για καλό μου. Θα κρατήσω την αξιοπρέπειά μου και την ψυχραιμία μου για όλα τα απρόοπτα. Εχω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου και ‘σείς να έχετε σε μένα. Να ‘στε βέβαιοι ότι γρήγορα θα ξανανταμωθούμε".
Η Βάσω Σταματίου μπροστά στο τρένο που την έφερε στην Ελλάδα μετά την απελευθέρωσή της από τους Ναζί
Έπειτα από τρεις ημέρες την οδήγησαν σε φυλακές της Γιουγκοσλαβίας και από εκεί στάλθηκε αργότερα στο Άουσβιτς. Μόλις έφτασε την κούρεψαν. Είχε ωραία, ξανθά, κυματιστά μαλλιά και για αυτό την έκαναν να υποφέρει. "Παίρναν το κεφάλι, το χτύπαγαν από εδώ και από εκεί, νόμιζες ότι οι ψαλιδιές θα μπουν στο μάτι. Μετά μας ζήτησαν να γδυθούμε. Φοβόμασταν μπροστά σε όλους αυτούς τους άντρες. “Βγάλ’ τα” φωνάζανε και χτυπούσαν. Κράτησε όλη μέρα το μαρτύριο, ο εξευτελισμός. Αυτό ήταν το σύστημα των Γερμανών. Μέσα σε 24 ώρες να μπορέσουν να σου αφαιρέσουν όλη την ανθρώπινη ύπαρξη και την περηφάνια που είχες», είχε δηλώσει η ίδια στην εφημερίδα "Καθημερινή".
Παρέμεινε στο Άουσβιτς τρεις μήνες προτού μεταφερθεί σε άλλο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Έχει περιγράψει πως είχαν πληγιάσει τα πόδια της από την ασιτία, την αποβιταμίνωση και τη σκληρή καταναγκαστική εργασία. Έλεγε ότι τις νύχτες έκρυβε στο προσκεφάλι της μισό κομμάτι από το ψωμί που τους έδιναν, και μόλις ξυπνούσε το πρωί το είχαν αρπάξει άλλες κρατούμενες. "Τα σίδερα πάνω στα φουγάρα σκάζανε από την υπερβολική θερμότητα, γιατί καίγανε συνέχεια», είχε πει για τα κρεματόρια. 
Βεβαίωση του Ερυθρού Σταυρού για την κράτηση της Καρατάσσου στο Άουσβιτς
Κατάφερε να επιβιώσει και επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη τον Σεπτέμβριο του 1945. Ωστόσο δεν είχε την υποδοχή που περίμενε. Εφτασε σε μια Ελλάδα που οδηγούνταν από τους ξένους "προστάτες" της προς τον Εμφύλιο. Οπως και άλλοι πρώην αιχμάλωτοι των ναζί συχνά αισθανόταν ανεπιθύμητη. "Γύρισα στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 1945 με ένα παλιοπαντέλονο. Δουλειά δεν έβρισκα γιατί έλεγαν ήρθε η κομμουνίστρια… Κυνηγημένη μια ζωή", είχε δηλώσει. "Αν έλεγες ότι σε έπιασαν οι Γερμανοί ήσουν κομμουνίστρια. Ηταν ντροπή τότε να μιλήσεις. Ασε που δεν πίστευαν και γύριζαν το κεφάλι από την άλλη. Δεν ήθελαν να ακούσουν και γι’ αυτό τότε υπήρχε μια σιωπή".
Η Βάσω Σταματίου μη αντέχοντας την άσχημη κατάσταση που επικρατούσε στη χώρα έφυγε στην Ιταλία, όπου σπούδασε ενδυματολογία και σκηνογραφία στη Σχολή Καλών Τεχνών του Μιλάνου. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα εργάστηκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Εγραψε ένα βιβλίο για την αιχμαλωσία της με τίτλο «Βαρούμ?» («Γιατί;») που εκδόθηκε από τη "Σύγχρονη Εποχή". "Ζούσα σε μια κόλαση, αλλά δεν ήξερα την έκταση της κόλασης αυτής», σημείωνε σε αυτό.
Η Βάσω Σταματίου έχοντας στο χέρι το νούμερο 82224 που της είχαν χαράξει οι Ναζί
Η Βάσω Σταματίου, από τις τελευταίες Ελληνίδες επιζήσασες του στρατοπέδου συγκέντρωσης, πέθανε στις 22 Ιουνίου 2023 σε ηλικία 98 ετών.
ΠΗΓΗ: Με στοιχεία από ρεπορτάζ του Γιάννη Παπαδόπουλου στην εφημερίδα Η Καθημερινή, 24 Ιουνίου 2023.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.