Στη Θεσσαλονίκη η πρώτη αεροπειρατεία στον κόσμο!

H κοινή γνώμη συγκλονίζεται παγκοσμίως, στις 12 Σεπτεμβρίου 1948, στην είδηση ότι μία φούχτα νέων ανθρώπων, που όλοι τους ήταν μέλη της ΕΠΟΝ, διέπραξαν στη Θεσσαλονίκη την πρώτη αεροπειρατεία στον κόσμο. Ήταν κατά τον προτελευταίο χρόνο του Εμφυλίου σπαραγμού στη Ελλάδα, σε μία από τις πιο δύσκολες και ανώμαλες περιόδους τις οποίες βίωσε η χώρα και ο λαός μας.

Στις 12 Σεπτεμβρίου 1948 λοιπόν, η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας, ύστερα από ένα πρωτοφανές σε παγκόσμιο επίπεδο γεγονός αεροπειρατείας σε αεροπορικό δρομολόγιο της αεροπορικής εταιρίας ΤΑΕ από Αθήνα με προορισμό τη Θεσσαλονίκη.

Δράστες υπήρξαν έξι Θεσσαλονικείς φοιτητές Ανωτάτων Σχολών, εξαιρετικής μόρφωσης αλλά και καταγόμενοι από γνωστές οικογένειες της πόλης, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν μέλη της παράνομης οργάνωσης ΕΠΟΝ Θεσσαλονίκης που –υποτίθεται- επέστρεφαν αεροπορικώς στα σπίτια τους από την Αθήνα όπου φοιτούσαν.

Οι έξι φοιτητές και ενώ το αεροπλάνο εκτελούσε το δρομολόγιό του ανάγκασαν τον πιλότο απειλώντας τον με έναν «σουγιά» να αλλάξει πορεία και αντί να προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Σέδες Θεσσαλονίκης, πέρασε πάνω από την πόλη, παραβίασε τα σύνορα Ελλάδας-Γιουγκοσλαβίας και προσγειώθηκε χωρίς άδεια στα χωράφια, στην περιοχή Όφτσε Πόλε, 60 χιλιόμετρα έξω από τα Σκόπια, όπου και αποβιβάστηκαν οι φοιτητές επιτρέποντας στον αεροπόρο να οδηγήσει το αεροπλάνο με τους επιβάτες του πίσω στη Θεσσαλονίκη.

Στο παράτολμο αυτό εγχείρημα, προέβησαν οι έξι νεαροί φοιτητές της Θεσσαλονίκης για να αποφύγουν τη σύλληψη από τις αρχές Ασφαλείας καθώς ήταν γνωστές οι πεποιθήσεις τους αλλά και για να μπορέσουν με ασφάλεια να ενταχθούν στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας (ΔΣΕ)…

Οι αεροπειρατές κατάφεραν να γίνουν δεκτοί από αντιπροσωπεία των τοπικών αρχών και να προωθηθούν όπως το επιθυμούσαν στο μέτωπο του Γράμμου και τον ΔΣΕ. Οι επιβάτες και το αεροσκάφος επέστρεψαν χωρίς άλλες περιπέτειες στην Ελλάδα.

Τα αποτελέσματα της επεισοδιακής αυτής απόπειρας ήταν μεγάλα. Ο έλεγχος στα αεροδρόμια έγινε αυστηρότερος και το ίδιο το συμβάν δημιούργησε ένα νέο κύκλο αφοπλιστικών ερωτήσεων για το μοναρχοφασιστικό καθεστώς από τα ξένα ΜΜΕ. Φυσικά το εγχείρημα είχε αποτελέσματα και για τους έξι νέους. Και οι έξι  καταδικάστηκαν ερήμην σε θάνατο ενώ στα δικαστήρια σύρθηκαν και οι οικογένειές τους που δεν γνώριζαν απολύτως τίποτα για το γεγονός. Το κράτος της εποχής αποπειράθηκε να μεταθέσει την ευθύνη της ενορχήστρωσης του εγχειρήματος στο ΚΚΕ, γεγονός όμως είναι πως το όλον είναι προϊόν της φλογερής ψυχής αυτών των έξι νέων.

Τα ονόματά τους

Τα ονόματα των πρώτων αεροπειρατών της ιστορίας είναι:

·         Αλέξανδρος Κουφοδάκης, 21 ετών

·         Δημήτριος Κουφοδάκης, 23 ετών

·         Αχιλλέας Κλετιμλίδης, 19 ετών

·         Αντώνης Βογιάζος, 18 ετών

·         Γιώργος Κέλας, 17 ετών

·         Σπύρος Χειλμιάδης, 18 ετών

Από τους έξι νέους, ο Σπύρος Χειλμιάδης σκοτώθηκε στην περιοχή του Κιλκίς το 1949 ενώ οι υπόλοιποι κατάφεραν να περάσουν στις τότε χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού» μετά το 1949.

«Ψυχή» της αεροπειρατείας, ήταν ο Αντώνης Βογιάζος, γνώστης τριών ξένων γλωσσών, ο οποίος στη συνέχεια σπούδασε σκηνοθεσία στην ΕΣΣΔ, και έγινε ο επίσημος μεταφραστής του έργου του Λένιν στα ελληνικά. Αργότερα σκηνοθέτησε αρκετές ταινίες και σειρές της σοβιετικής τηλεόρασης.

Η αεροπειρατεία του 1948 έχει δραματοποιηθεί και στην μεγάλη οθόνη από τον σκηνοθέτη Κώστα Κουτσομύτη με τίτλο: "Ο Κλοιός"
Οι επιβάτες του αεροπλάνου, όπως ανέφεραν αργότερα όταν επέστρεψαν στη Θεσσαλονίκη και ανακρίθηκαν από τις αρχές Ασφαλείας, δεν εξέφρασαν κανένα παράπονο κατά την πρώτη αυτή «αεροπειρατεία» στον κόσμο καθώς οι «αεροπειρατές» επέδειξαν απέναντί τους απόλυτο σεβασμό και άψογη συμπεριφορά …