Τα σχέδια του ΣΥΡΙΖΑ για την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Τα σχέδια του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για την Τοπική Αυτοδιοίκηση α’ και β’ Βαθμού παρουσιάζει, για πρώτη φορά, σε συνέντευξή του στο περιοδικό «ΠΟΛΗ + ΠΟΛΙΤΙΚΗ», το Μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ. και Υπεύθυνος για την Αυτοδιοίκηση, κ. Κώστας Πουλάκης, δηλώνοντας ότι το κόμμα του, πρόκειται να αλλάξει ριζικά τον «Καλλικράτη», υπογραμμίζοντας ότι έφερε μία διαλυτική “απορρύθμιση” της Αυτοδιοίκησης. 

Ακολουθούν στη συνέχεια μερικά σημεία από τη συνέντευξη του υπεύθυνου Αυτοδιοίκησης του ΣΥΡΙΖΑ:

«Αλλάζουμε τον “Καλλικράτη”

ΕΡ.: Κύριε Πουλάκη, ο Πρόεδρος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., από τη ΔΕΘ, έκανε λόγο για ριζική αναδιαμόρφωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αναφέροντας:  «Ο “Καλλικράτης” θα αντικατασταθεί από ένα νέο θεσμικό πλαίσιο». Ποια θα είναι τα κυριότερα σημεία του πλαισίου αυτού;

Είναι πια σαφές, ότι ο «Καλλικράτης» υπήρξε μία διαλυτική “απορρύθμιση” της Αυτοδιοίκησης, αποτυπώνοντας θεσμικά την αντιδημοκρατική και νεοφιλελεύθερη αντίληψη, που έφτασε στο αποκορύφωμά της, με τα μνημονιακά μέτρα των τελευταίων χρόνων.

Το νέο λοιπόν θεσμικό πλαίσιο που προτείνουμε, έχει καταρχήν εντελώς αντίθετη φιλοσοφία, με επίκεντρο την πραγματική δημοκρατία, την ανοιχτή και διαφανή λειτουργία των Ο.Τ.Α., τη συλλογικότητα, τον πλουραλισμό, τη λήψη των αποφάσεων από “κάτω”, από το επίπεδο της καθημερινότητας των πολιτών, προς τα “πάνω”. Και βέβαια, αυτή η διαφορετική φιλοσοφία αποτυπώνεται σε συγκεκριμένα μέτρα, που αφορούν την επανεξέταση της χωροταξίας, με λειτουργικά κριτήρια και τη σύμφωνη γνώμη της κοινωνίας, την καθιέρωση της απλής αναλογικής, ως πάγιου εκλογικού συστήματος σε όλες τις βαθμίδες και τα Όργανα της Αυτοδιοίκησης, την ενίσχυση των Συλλογικών Οργάνων, τη θέσπιση μορφών ενδοδημοτικής και ενδοπεριφερειακής αποκέντρωσης και τοπικής δημοκρατίας, την καθιέρωση μηχανισμών δημόσιας λογοδοσίας και κοινωνικού ελέγχου.

Με δύο λόγια, προτείνουμε ένα θεσμικό πλαίσιο, που θα ξανακάνει την Αυτοδιοίκηση θεσμό λαϊκής εξουσίας.

«Σταδιακή αύξηση της χρηματοδότησης Δήμων & Περιφερειών, σε αντιστοιχία με τις ασκούμενες αρμοδιότητες» 

ΕΡ.: Συνεχίζοντας με τις εξαγγελίες του κ. Τσίπρα, αναφέρθηκε, επίσης, στην χρηματοδότηση και την ανάπτυξη των Ο.Τ.Α. α’ και β’ Βαθμού, κάνοντας λόγο για σύσταση Ειδικού Ταμείου Σύγκλισης και Ειδικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, αντίστοιχα. Τι ακριβώς προβλέπεται;

Όπως γνωρίζετε, οι δαπάνες για την Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή – μετά και τις δραματικές περικοπές λειτουργικών και αναπτυξιακών πόρων – πολύ κάτω του Ευρωπαϊκού μέσου όρου. Δική μας δέσμευση είναι η σταδιακή αύξηση της χρηματοδότησης των Δήμων και των Περιφερειών, σε αντιστοιχία πάντοτε προς τις ασκούμενες αρμοδιότητες.

Στην κατεύθυνση αυτή και υπό το νέο θεσμικό πλαίσιο που σας ανέφερα, εξετάζουμε την απευθείας μεταβίβαση μέρους των φορολογικών εσόδων στην Αυτοδιοίκηση, με τη δυνατότητα – αλλά και την ευθύνη – της διαχείρισής τους και με ταυτόχρονη δημιουργία ενός μηχανισμού σύγκλισης, που θα εξασφαλίζει τη δίκαιη αναδιανομή των πόρων, μεταξύ πλούσιων και φτωχότερων Δήμων.

Παράλληλα, προσανατολιζόμαστε στη μετατροπή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων σε Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα παρέχει με δίκαιους και βιώσιμους όρους τους απαραίτητους πόρους στους Δήμους και τις Περιφέρειες για την υλοποίηση των αναπτυξιακών τους πρωτοβουλιών.

Πιστεύουμε, ακράδαντα, ότι μία οικονομικά στιβαρή και συγκροτημένη, σε δημοκρατικές βάσεις Αυτοδιοίκηση, μπορεί, ως κέντρο του τοπικού και περιφερειακού δημοκρατικού αναπτυξιακού σχεδιασμού, να παίξει καταλυτικό ρόλο στην κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση της Χώρας.

ΕΡ.: Με τη ιδιότητά σας, αυτή του Περιφερειακού Συμβούλου, τι πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση β’ Βαθμού;

Είχα την τύχη να υπηρετήσω τη Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση σε δύο κρίσιμες καμπές: Στις δύο πρώτες θητείες της αιρετής Νομαρχίας και στην πρώτη θητεία της αιρετής Περιφέρειας.

Είναι γεγονός, ότι η Δευτεροβάθμια Αυτοδιοίκηση παρέμεινε πάντοτε ημιτελές βήμα, αντιμετωπίστηκε από όλες διαχρονικά τις Κυβερνήσεις με καχυποψία, και, τελικά, με ευθύνη και της πλειοψηφίας των αιρετών, παρέμεινε ένας θεσμός υπονομευμένος στη συνείδηση των πολιτών.

Το πρώτο λοιπόν που χρειάζεται είναι η Περιφέρεια να αναβαθμιστεί ουσιαστικά, πολιτικά και συμβολικά. Να αποκτήσει τις αρμοδιότητες, που θα επιτρέψουν πράγματι στα Περιφερειακά Συμβούλια να λειτουργήσουν ως 13 “μικρά κοινοβούλια”, να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν συνολικές περιφερειακές πολιτικές.

Το δεύτερο, και εξίσου σημαντικό, είναι οι πολίτες να νιώσουν την Περιφέρεια κοντά τους, να πάψει αυτή να είναι ένας θεσμός γραφειοκρατικός, που εξαντλείται στο μοίρασμα της “πίτας” του ΕΣΠΑ και στις πάσης φύσεως αδειοδοτήσεις, αλλά να αποκτήσει κοινωνικό προσανατολισμό, να γίνει ο πολιτικός εκφραστής της κάθε τοπικής κοινωνίας.

«Ενισχυμένη η Αριστερά από τις Εκλογές στα Όργανα της Αυτοδιοίκησης» 

ΕΡ.: Εκλογές για τις Διοικήσεις της ΕΝ.Π.Ε. και της ΚΕΔΕ. Πώς εκτίμησε η «Κουμουνδούρου» τα αποτελέσματα αυτών;

Οι Εκλογές στα Συλλογικά Όργανα της Αυτοδιοίκησης διεξάγονται στο πλαίσιο που καθορίζουν οι συσχετισμοί των Δημοτικών και Περιφερειακών Εκλογών και αφορούν αυτοδιοικητικά στελέχη με παγιωμένες συνήθως πολιτικές ταυτότητες, επομένως έχουν σημαντικές ιδιαιτερότητες. Ωστόσο, νομίζω ότι από τις Εκλογές στις Π.Ε.Δ., την ΚΕΔΕ και την ΕΝ.Π.Ε., μπορούμε να βγάλουμε τρία γενικότερης αξίας συμπεράσματα: Πρώτον, η «Αριστερά» εμφανίζεται σαφώς ενισχυμένη, με αξιοσημείωτη πλέον παρουσία σε πανελλαδικό επίπεδο. Δεύτερον, ο πολιτικός στόχος τον οποίο θέσαμε, να “σπάσει” και να αποδυναμωθεί το μπλοκ που πρόσκειται στη συγκυβέρνηση – επιτεύχθηκε σε μεγάλο βαθμό – και αυτό οφείλεται και στις προσπάθειες των στελεχών της «Αριστεράς» να συναντηθούν με άλλες δημοκρατικές και προοδευτικές αυτοδιοικητικές δυνάμεις, στη βάση όμως κοινών πολιτικών και προγραμματικών στόχων. Τρίτον, και πιο ενδιαφέρον κατά τη γνώμη μου, η στάση όσων παραμένουν προσδεδεμένοι στο “άρμα” της μνημονιακής συγκυβέρνησης – με χαρακτηριστικότερο τον πλήρη αποκλεισμό της δεύτερης σε δύναμη Ριζοσπαστικής Περιφερειακής Πρωτοβουλίας από το προεδρείο της ΕΝ.Π.Ε. και τον ασφυκτικό εναγκαλισμό Σγουρού-Ν.Δ. – αποτελεί ένδειξη των τελευταίων σπασμωδικών αντιδράσεων ενός συστήματος που καταρρέει, απέναντι στην ανατροπή που είναι πλέον ορατή.

«Απλή αναλογική, οικονομική στήριξη και ενίσχυση των δομών κοινωνικής πολιτικής των Ο.Τ.Α. οι τρεις άμεσες προτεραιότητες μας» 

ΕΡ.: Ο Κώστας Πουλάκης, σε μία Κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α., λέγεται, πως θα είναι ο επόμενος Υπουργός Εσωτερικών. Έχετε σκεφτεί ποιες θα είναι οι πρώτες σας ενέργειες σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο; 

Καταρχάς, η Κυβέρνηση της «Αριστεράς» θα αποτελέσει ένα νέο, πρωτόγνωρο υπόδειγμα άσκησης της εξουσίας στη Xώρα μας, μακριά από την προσωποκεντρική λογική, που έχουμε συνηθίσει μέχρι τώρα. Δεν υπάρχει, λοιπόν, προσωπικός σχεδιασμός δικός μου ή άλλου, αλλά συλλογικές προγραμματικές επεξεργασίες, που θέλουμε να γίνουν αντικείμενο διαλόγου και κτήμα ολόκληρης της κοινωνίας. Λόγου χάρη, η αυτοδιοικητική μας πρόταση, διαμορφώθηκε μέσα από μία εκτεταμένη διαβούλευση, με πάνω από 1.200 αιρετούς, εργαζομένους και ειδικούς επιστήμονες, με συσκέψεις σε όλη την Ελλάδα.

Σε σχέση δε με την ουσία της ερώτησής σας, οι πρώτες ενέργειες μίας Κυβέρνησης της «Αριστεράς», προκύπτουν από τις ανάγκες και τα αδιέξοδα που ανέδειξε η ίδια η κρίση.

Ειδικότερα, στο Υπουργείο Εσωτερικών αντιστοιχούν, νομίζω, τρεις μεγάλοι πυλώνες: Πρώτον, ο εκδημοκρατισμός, με προτεραιότητα την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την καθιέρωση της απλής αναλογικής – κάτι που σήμερα συζητείται μόνο προσχηματικά και λόγω σκοπιμότητας. Δεύτερον, η άμεση στήριξη των Ο.Τ.Α., με διασφάλιση της οικονομικής τους βιωσιμότητας, κατάργηση των διαλυτικών μνημονιακών μέτρων, άρση της πολιτικής των απολύσεων κ.λπ. Τρίτον, η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, αφενός με ενίσχυση των δομών κοινωνικής πολιτικής των Ο.Τ.Α., αφετέρου, με την άμεση ανάληψη πρωτοβουλιών, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους Φορείς, για άρση του κοινωνικού περιθωρίου, στο οποίο έχουν καταδικαστεί χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες στη Χώρα μας.