Αλίκη Βέττα: Η αμαζόνα της Αντίστασης στο εκτελεστικό απόσπασμα

Η Αλίκη ήταν η πρώτη αντάρτισσα που μπήκε στη Θεσσαλονίκη την ημέρα της απελευθέρωσης της, στις 30 Οκτωβρίιου 1944, καβάλα στο άλογό της, επικεφαλής του πεζοπόρου γυναικείου ένοπλου τμήματος της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ. Για την υπέροχη πατριωτική της δράση η «ανταμοιβή» της ήταν να τη στήσουν στο εκτελεστικό απόσπασμα στις 6/5/1948 μαζί με άλλους δέκα συντρόφους της πίσω από τις φυλακές του Γεντί Κουλέ. Ήταν μόλις 33 ετών.

Η πιο αιματηρή περίοδος εκτελέσεων, είναι η περίοδος του εμφυλίου πολέμου. Οι εκτελέσεις βέβαια συνεχίστηκαν μέχρι και το 1954. Σ' αυτήν την περίοδο των έκτακτων στρατοδικείων, το στρατοδικείο της Θεσσαλονίκης ήταν το πιο "αποτελεσματικό" και το πιο "παραγωγικό". Καταδικάστηκαν σε θάνατο εκατοντάδες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές. Περίπου 400 εκτελέστηκαν.

Η Αλίκη Βέττα γεννήθηκε το Νοέμβριο του 1915 στη Σάμο και η οικογένειά της πολύ άμεσα μετακόμισε στην περιοχή του Ντεπώ. Ο πατέρας της ήταν ο Δημητρός και η μητέρα της η Βασιλική. Συνολικά η οικογένεια είχε 5 παιδιά. Ο αδερφός της, ο Λέανδρος Βέττας, ήταν μέλος της Αντίστασης και το 1948, όταν εκτελέστηκε η Αλίκη, βρισκόταν εξόριστος στον Αϊ Στράτη. Ήταν μια από τις λίγες γυναίκες - αντάρτισσες της Θεσσαλονίκης, αποφοίτησε από το Β' Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια από τη Νομική Σχολή.

Στο Ντεπώ, στην περιοχή που έδρασε η Αλίκη, υπήρχαν αντιστασιακές οργανώσεις από τις πιο δυναμικές στην πόλη. Δεκάδες αντάρτες δούλευαν μυστικά για την Αντίσταση, κάνοντας στην πόλη σαμποτάζ, όπως για παράδειγμα την ανατίναξη των στρατιωτικών τηλεφώνων και ασυρματοφόρων οχημάτων που είχαν οι Γερμανοί κάτω από τα πλατάνια στην αλάνα «Πατρικίου». Η Αλίκη ως μέλος της ΕΠΟΝ συμμετείχε ενεργά στην αντιστασιακή δράση. Η δράση της αυτή την οδήγησε να είναι συνεχώς σε κίνηση πότε μέσα στην πόλη δρώντας στην παρανομία, πότε βγαίνοντας στο βουνό με το όπλο στο χέρι αντάρτισσα.

Στη Θεσσαλονίκη όλα τα χρόνια της κατοχής (το 1942, το 1943, το 1944) πραγματοποιήθηκαν μεγάλες αντικατοχικές διαδηλώσεις από χιλιάδες νεολαίους, κατά τις επετείους της Επανάστασης του 1821.

Και παράλληλα με αυτά τα κορυφαία γεγονότα, είχαμε την καθημερινή ηρωική δράση των αντάρτικων ομάδων στην πόλη και στη γύρω περιοχή, σε όλη την Κεντρική Μακεδονία.

Αλίκη Βέττα

Πείσμα, τόλμη και αφοβία

Σε αυτές τις συνθήκες έγιναν πολλές απόπειρες να συλλάβουν την Αλίκη, όπως το φθινόπωρο του 1943, γεγονός που την ανάγκασε να μετακομίζει συνεχώς. Είναι χαρακτηριστικό ότι είχε αναπτύξει τέτοιους δεσμούς που πολλές οικογένειες ρίσκαραν και με τη ζωή τους προκειμένου να την κρύψουν στα σπίτια τους από ένα βράδυ μέχρι και λίγους μήνες. Η Αλίκη Βέττα ανήκει σε αυτή τη γενιά των κομμουνιστών αγωνιστών της περιόδου της γερμανικής κατοχής που τους χαρακτήριζαν το πείσμα, η ευρηματικότητα, η τόλμη και η αφοβία απέναντι στους μηχανισμούς καταστολής....

Μια περίοδο που είχε υποψιαστεί ότι κινδύνευε να τη συλλάβουν, κρυβόταν στο σπίτι της παντρεμένης αδερφής της, της Πόπης, στο κέντρο Κομνηνών με Μητροπόλεως γωνία στον τρίτο όροφο μιας παλιάς πολυκατοικίας με γραφεία και ραφτάδικα. Εκεί πήγε μια μέρα ο Λέανδρος ο αδελφός της και την προειδοποίησε ότι την ψάχνουν οι Γερμανοί και αμέσως οργάνωσαν τη διαφυγή της. Ο Λέανδρος αφού βεβαιώθηκε ότι δεν τον παρακολουθούν, σφύριξε συνθηματικά όπως είχαν συμφωνήσει. Η Αλίκη έβαλε την καμπαρντίνα της και ετοιμάστηκε να φύγει. Δεν πρόλαβε να ανοίξει την πόρτα κι ακούστηκαν φωνές, πόρτες να ανοιγοκλείνουν, βαριά βήματα στα ξύλινα πατώματα, κοφτές κουβέντες, γερμανικές διαταγές. Η Αλίκη ψύχραιμη φίλησε την αδελφή της και εκμεταλλευόμενη την αργοπορία τους, ώσπου να εντοπίσουν το διαμέρισμα, κατέβηκε σιγά τις σκάλες. Από την «τρύπα» που σχημάτιζε το κλιμακοστάσιο είδε τους Γερμανούς που μπήκαν σ’ ένα εργαστήριο, πέρασε γρήγορα τη μισάνοιχτη πόρτα κι από το κεφαλόσκαλο φαινόταν το αυτόματο του Γερμανού σκοπού στην είσοδο. Αποφασιστικά προχώρησε και πριν τη σταματήσει τον χαιρέτησε με αέρα στα γερμανικά : «Γκουτ μόργκεν...» και έφυγε αδιάφορα!

Στο Βέρμιο, σε τμήμα ανταρτών του ΕΛΑΣ

Κρύφτηκε για λίγο διάστημα σε κάποια άλλα σπίτια και το 1944 φυγαδεύτηκε σε ένα χωριό στη Βέροια και εκεί εντάχθηκε σε μια ομάδα ανταρτών του ΕΛΑΣ, στο Βέρμιο. Εκεί στο χωριό που ήταν το σπίτι του «συνδέσμου» μετά από κάποιο διάστημα που χρειάστηκε να κατέβει από το βουνό η Αλίκη, της την είχαν στημένη οι Γερμανοί και την περικύκλωσαν. Στην προσπάθεια της να αποφύγει τη σύλληψη βγαίνοντας από την πίσω πόρτα του σπιτιού έπεσε πάνω σε έναν Γερμανό αξιωματικό, την πέταξε κάτω, έβγαλε το πιστόλι του και την σημάδεψε. Τράβηξε την σκανδάλη αλλά το πιστόλι του έπαθε αφλογιστία και η Αλίκη τη γλύτωσε. Διέταξε ο αξιωματικός να την βάλουν στο καμιόνι για να τη μεταφέρουν ενώ τη φυλούσαν δύο στρατιώτες. Καθώς πήγαιναν τους έκοψε το δρόμο ένα κοπάδι από πρόβατα. Ο αξιωματικός έδωσε εντολή στον έναν στρατιώτη να κατέβει από το καμιόνι για να τα διώξει, η Αλίκη βλέποντας ότι η προσοχή του δεύτερου στρατιώτη είχε χαλαρώσει άρπαξε την ευκαιρία και σαν ελάφι πήδηξε και χάθηκε πίσω από το καμιόνι στα πρώτα δέντρα του δάσους! Όταν κατέβηκαν οι Γερμανοί από το καμιόνι η Αλίκη ήταν μακριά. Οι ριπές γάζωσαν και οι σφαίρες εξοστρακίστηκαν στους χοντρούς κορμούς των δέντρων. Ανέβηκε πάλι στο βουνό και συνέχισε απτόητη τη δράση της.

Όλη αυτή η δράση οδήγησε τις δυνάμεις της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας του ΕΛΑΣ ήδη από το καλοκαίρι του 1944, να έχουν αρχίσει σιγά - σιγά να περισφίγγουν τον κλοιό γύρω από τη Θεσσαλονίκη.

Στη Θεσσαλονίκη, καβάλα στο άλογο

Στις 30 Οκτωβρίου του 1944 ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσε την Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς και έσωσε τον λαό της πόλης και τις υποδομές της (σιδηροδρομικό σταθμό, εργοστάσιο ηλεκτροφωτισμού, αλευρόμυλους, κ.ά.) από τους Γερμανούς που τις είχαν υπονομεύσει με εκρηκτικά. Στον παλλαϊκό γιορτασμό που ακολούθησε σε όλη την πόλη, με αποκορύφωμα την ιστορική συγκέντρωση και μεγάλη γιορτή στην πλατεία Αγίας Σοφίας, όπου λαός και αντάρτες έγιναν ένα, η Αλίκη ήταν η πρώτη αντάρτισσα που μπήκε στη Θεσσαλονίκη την ημέρα εκείνη καβάλα στο άλογό της επικεφαλής του πεζοπόρου γυναικείου ένοπλου τμήματος της Ομάδας Μεραρχιών Κεντρικής Μακεδονίας του ΕΛΑΣ. Γι’ αυτό είχε και το προσωνύμιο η «αμαζόνα της αντίστασης». Η Αλίκη είναι ένα ακόμα παράδειγμα, που αποδεικνύει ότι ο ΕΛΑΣ στις τάξεις του συσπείρωσε τον ανθό της ελληνικής νεολαίας και του ελληνικού λαού.

Μετά την απελευθέρωση η Αλίκη πήρε την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και άνοιξε δικηγορικό γραφείο στη Θεσσαλονίκη στην οδό Ρογκότη. Ωστόσο, η ζωή της οικογένειάς της έγινε αφόρητη από το κυνηγητό, τις συλλήψεις και τις εξορίες που τους επιφύλασσε το αστικό κράτος. Ο αδερφός της Λέανδρος βρισκόταν συνεχώς στην ασφάλεια, βασανιστήρια και εξορία στον Αϊ Στράτη. Ο Σωκράτης ο άλλος αδελφός τη Αλίκης και αυτός εξορία στη Μακρόνησο. Στο γραφείο της Αλίκης μπαινόβγαιναν άνθρωποι, ύποπτοι για την Ασφάλεια. Αυτή ήταν και η αφορμή για να συλληφθεί και να εξοριστεί κι αυτή στον Αϊ Στράτη. Όταν επέστρεψε από την εξορία συνέχισε τις επαγγελματικές της ασχολίες, μέχρι που κατηγορήθηκε για παράνομη δραστηριότητα και κατασκοπεία και συνελήφθη τον Αύγουστο του 1947 και φυλακίστηκε για αρκετό καιρό στο Γεντί Κουλέ μαζί με μια ομάδα δήθεν «κατασκόπων».

Οι στρατοδίκες μοίραζαν τις θανατικές καταδίκες σαν καραμέλες 

"ΕΑΜοβούλγαροι" και "σλαβοκομμουνιστές"

Σύμφωνα με το Γ' ψήφισμα της 18ης Ιούνη του 1946 της κυβέρνησης Σοφούλη «Περί εκτάκτων μέτρων κατά των επιβουλευομένων την δημοσίαν τάξιν και την ακεραιότητα της χώρας», οι κομμουνιστές χαρακτηρίστηκαν "κατάσκοποι", "εξωτερικοί εχθροί", "ΕΑΜοβούλγαροι" και "σλαβοκομμουνιστές" και άρχισαν να ιδρύονται Έκτακτα Στρατοδικεία ανά την επικράτεια. Ήταν δικαστήρια πολιτικής σκοπιμότητας και αποτελούν μία από τις πολλές αποδείξεις της υποκρισίας για τη λεγόμενη "ανεξάρτητη" δικαιοσύνη. Η δικαιοσύνη, και τότε και σε όλες τις συνθήκες, ήταν ταξική. Δικάζονταν πολιτικοί αντίπαλοι με χαλκευμένες κατηγορίες. Εξάλλου, αρκούσε μια απλή "δήλωση μετανοίας" για να σώσει ο καθένας τη ζωή του και να σβηστεί αυτομάτως οποιαδήποτε κατηγορία, όσο βαριά και αν ήταν.

Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία στο έκτακτο στρατοδικείο Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκαν 4452 ατομικές και ολιγομελείς, αλλά και ένας σημαντικός αριθμός από μεγάλες ομαδικές δίκες. Επιβλήθηκαν 477 καταδίκες σε θάνατο, 307 σε ισόβια, ενώ συνολικά καταδικάστηκαν 1679 αγωνιστές. Όπως όλα τα έκτακτα στρατοδικεία, αυτό της Θεσσαλονίκης, αποτελούνταν από πενταμελές σώμα, συνήθως με τρεις ταγματάρχες και δύο λοχαγούς, όλοι τους ήταν πολιτικές επιλογές της εκάστοτε αστικής κυβέρνησης, κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει ακόμα και σήμερα με τους προέδρους των Ανωτάτων Δικαστηρίων. Κατά τις δίκες στο Έκτακτο Στρατοδικείο δεν τηρούνταν ούτε οι στοιχειώδεις κανόνες της αστικής δικονομίας.

Μαγειρεύονταν στην Ασφάλεια οι διώξεις αγωνιστών

Οι «μεγάλες υποθέσεις» μαγειρεύονταν στην ασφάλεια στοχευμένα, γύρω από συγκεκριμένους αγωνιστές που ήταν στο στόχαστρο των διωκτικών αρχών του αστικού κράτους για την πολιτική δράση τους. Κύριοι στόχοι ήταν οι ηγέτες του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, οι συνδικαλιστές, οι πρωτοπόροι αγωνιστές. Γύρω από αυτούς τσουβάλιαζαν όσους μπορούσαν, ακόμη και άσχετους για εκφοβισμό, αρκεί να είχαν κάποια πραγματική ή και φανταστική επαφή με κάποιον «ένοχο». Βασανιστήρια και εκβιασμοί έπαιζαν το ρόλο τους για να κάμψουν την αντίσταση, να αποσπάσουν «μετάνοια», να πετύχουν την αποκήρυξη του αγώνα και του ΚΚΕ. Οι στρατοδίκες όχι μόνο δεν λάμβαναν υπόψη τους τις συνθήκες μέσα στις οποίες αποσπάστηκαν κάποιες «καταθέσεις» ή «ομολογίες» αλλά κατακεραύνωναν ή ειρωνεύονταν όσους κατήγγειλαν τα όργια των απάνθρωπων βασανιστηρίων της Ασφάλειας και της Χωροφυλακής. Έτσι, η αστική δικαιοσύνη, που δεν τιμώρησε παρά μόνο δειγματοληπτικά τους παρακρατικούς δολοφόνους δεν έλαβε το παραμικρό μέτρο για τους αιμοσταγείς αστυνομικούς. Αντίθετα τους «επιβράβευσε» όλους.

Οι βασικοί μάρτυρες κατηγορίας ήταν πάντα όργανα της Ασφάλειας και της χωροφυλακής. Αυτοί εκτόξευαν τα βέλη των κατηγοριών και κατηύθυναν στην ουσία την πολιτική αγωγή και τους άλλους μάρτυρες κατηγορίας. Σε πολλές περιπτώσεις θανατικές καταδίκες βασίστηκαν και σε «ομολογίες» που αποσπάστηκαν με απάνθρωπα βασανιστήρια.

Σταύρος Δημητράκος

Η «δίκη των κατασκόπων»

Μέσα στο πλαίσιο λοιπόν που αναφερθήκαμε πιο πριν πιάστηκε, φυλακίστηκε, δικάστηκε και τελικά εκτελέστηκε η Αλίκη Βέττα. Στις 3 Απριλίου 1948, άρχισε η δίκη του Έκτακτου Στρατοδικείου στην αίθουσα συναυλιών του ραδιοφωνικού σταθμού Θεσσαλονίκης. Ήταν ομαδική δίκη η οποία βαφτίστηκε «δίκη των κατασκόπων» ή «του Β' Γραφείου». Μαγειρεύτηκε επί 10 μήνες στην Ασφάλεια, με στόχο διάφορα στελέχη του ΚΚΕ και κυρίως τον Σταύρο Δημητράκο, ο οποίος συντόνιζε τη συλλογή πληροφοριών για τα εγκλήματα του κράτους κατά του κινήματος.

Αξίζει να αναφερθούμε σύντομα για να καταλάβουμε το μένος του αστικού κράτους και σε αυτήν τη δίκη στο ποιος ήταν ο Σταύρος Δημητράκος γύρω από τον οποίο στήθηκε αυτή η δίκη. Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου τον βρήκε στην πρώτη γραμμή στα αλβανικά βουνά, πολεμώντας με θάρρος και αυτοθυσία στις μάχες που έδωσε το 50ό Σύνταγμα πεζικού. Για τα ανδραγαθήματά του, τιμήθηκε με το Αριστείο Ανδρείας και ονομάστηκε ανθυπολοχαγός. Από την αρχή ακόμη της γερμανικής Κατοχής, πήρε δραστήρια μέρος στην Εθνική Αντίσταση, προσχωρώντας από τους πρώτους στο ΕΑΜ και κατόπιν στον ΕΛΑΣ. Δυναμικός αγωνιστής και δοκιμασμένο στέλεχος του ΚΚΕ, με προσόντα ηγετικά, ανέλαβε και διεκπεραίωσε τολμηρές και επικίνδυνες αποστολές στη γερμανοκρατούμενη Μακεδονία. Ήταν από τους ιδρυτές της Εφεδρικής Μεραρχίας του ΕΛΑΣ Θεσσαλονίκης, όπου είχε την ευθύνη του νευραλγικού ΙΙ Γραφείου της. Κατόπιν πέρασε στο επιτελείο της ΧΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, αναλαμβάνοντας κι εδώ το ΙΙ Γραφείο και σημειώνοντας από τη θέση αυτή μερικές πολύ σημαντικές επιτυχίες ως υπεύθυνος για τη συγκέντρωση πληροφοριών.

Μεταξύ αυτών ήταν η αρπαγή των αρχείων των προδοτικών οργανώσεων ταγματασφαλιτών της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής, καθώς επίσης ο εντοπισμός του αρχηγού του «Γερμανικού Αντιφασιστικού Μαχητικού Συνδέσμου» που ήταν ο ταγματάρχης δρ Γκεόργκε Έκερτ, και η ένταξή του στην Εφεδρική Μεραρχία του ΕΛΑΣ Θεσσαλονίκης.

Από τις πιο επικίνδυνες αποστολές που διεκπεραίωσε με επιτυχία ο Σταύρος Δημητράκος:

-Φρόντισε να αποσπάσει τα σχέδια του γερμανικού στρατιωτικού αεροδρομίου του Γιδά (Αλεξάνδρειας) Θεσσαλονίκης για το Συμμαχικό Στρατηγείο Μέσης Ανατολής, συμβάλλοντας έτσι στον βομβαρδισμό και στην καταστροφή του από τη συμμαχική αεροπορία.

-Επισήμανε τα ραντάρ των Γερμανών στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και τα σχετικά στοιχεία τα διαβίβασε μέσω του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ στη Μέση Ανατολή.

-Εξασφάλισε με τη βοήθεια του αντιφασίστα ταγματάρχη Έκερτ τα σχέδια που είχαν εκπονήσει οι ναζί για την υπονόμευση και καταστροφή των βασικών υποδομών της Θεσσαλονίκης, γεγονός που συνέβαλε στην έγκαιρη διάσωσή τους, ενώ πήρε και ο ίδιος μέρος στη μάχη που έγινε από τους αντάρτες του ΕΛΑΣ για την αποτροπή ανατίναξης από τους κατακτητές του εργοστασίου ηλεκτροφωτισμού στην περιοχή Διοικητηρίου.

Ο ήρωας Σταύρος Δημητράκος 

Αυτά είναι τα κυριότερα επιτεύγματα της ηρωικής του δράσης κατά την περίοδο της Κατοχής. Μετά την απελευθέρωση και τη Συμφωνία της Βάρκιζας και ως τη σύλληψή του, στις 17 Ιουνίου 1947, ο Δημητράκος ήταν αυτός που τροφοδοτούσε με ντοκουμέντα και εξακριβωμένες πληροφορίες τον ΕΑΜικό Τύπο, ιδιαίτερα τις καμπάνιες που αναφέρονταν στη δράση των δωσιλόγων και των εθνοπροδοτών κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του ήταν και η αποκάλυψη των δολοφόνων του Γιάννη Ζεύγου αναπληρωματικού μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ τότε και ηγετικό στέλεχος του ΕΑΜ και η διάλυση της συμμορίας τους που είχε οργανωθεί από τις αρχές ασφαλείας του επίσημου κράτους, την ΕΣΑ, το παρακράτος και τους ξένους «προστάτες» της χώρας.

Σε όλη αυτήν την πορεία ο Δημητράκος δεν υποχώρησε, δε λύγισε, στάθηκε «ατσάλινος». Γίνεται αντιληπτό εύκολα γιατί μπήκε στο μάτι της αστικής τάξης.

Συνολικά, στην δίκη αυτή, οδηγήθηκαν στο Έκτακτο Στρατοδικείο εβδομήντα δύο άντρες και γυναίκες. Πρόεδρος του Στρατοδικείου ήταν ο Συνταγματάρχης Ιωάννης Κοκορέτσας, μέλος της φασιστικής, δωσιλογικής, παρακρατικής οργάνωσης «Χ». Οι κατηγορίες για «κατασκοπεία» που αντιμετώπισε η πλειοψηφία των κατηγορουμένων δεν αφορούσαν παρά μόνο συλλογή στοιχείων και πληροφοριών, που προορίζονταν για τη Βαλκανική Επιτροπή του ΟΗΕ, σχετικά με το όργιο βίας και τρομοκρατίας το οποίο επέβαλλαν το αστικό κράτος και οι ιμπεριαλιστές σύμμαχοί του. Ανεξάρτητα από το τι συνέβαινε αποδείξεις για κάτι άλλο δεν υπήρξαν.

Τα «αποδεικτικά στοιχεία»

Χαρακτηριστικά σε ένα σημείο της απολογίας του ο Δημητράκος αναφέρει : «Και τώρα δεν ξέρω, αν πρόκειται να κριθώ με βάση τα “αποδεικτικά στοιχεία”. Αν ναι, έχει καλώς, γιατί πιστεύω να μου αποδοθεί δικαιοσύνη, έστω και αν οι κατήγοροί μου επιμένουν και αξιώνουν την εξόντωσή μου. Έχω σχηματίσει την πεποίθηση ότι η όλη επιμονή των κατηγόρων μου οφείλεται στο ότι δεν έκανα καμιά αβαρία στη συνείδηση και στις πεποιθήσεις μου».

Στις 27 Απριλίου 1948 τερματίστηκε η ακροαματική διαδικασία και το μεσημέρι της επόμενης βγήκε η απόφαση : «εις θάνατο τριάντα έξι». Ανάμεσά τους φυσικά ο Σταύρος Δημητράκος και η Αλίκη Βέττα.

Δίκη στο Έκτακτο Στρατοδικείο Θεσσαλονίκης

Στις 06 Μαΐου του 1948 η Αλίκη εκτελέστηκε μαζί με άλλους δέκα συντρόφους της, ανάμεσα στους οποίους ήταν η μοναδική γυναίκα (μόλις 33 ετών), στον γνωστό κρανίου τόπο, πίσω από τις φυλακές του Γεντί Κουλέ. Δεν λύγισαν ούτε στιγμή. Πολλές φορές ακόμα και οι ίδιοι οι εκτελεστές λύγιζαν μπροστά τους. Λέγεται ότι στο εκτελεστικό απόσπασμα ήταν ένας ανιψιός του Δημητράκου, οποίος λύγισε και έπεσε κάτω. Πήγε ο ίδιος ο Δημητράκος τον σήκωσε και του έδωσε θάρρος!

Η Αλίκη Βέττα ήταν, είναι και θα παραμείνει για πάντα για εμάς παράδειγμα πρωτοπόρας στάσης ζωής που εκείνα τα δύσκολα χρόνια συνδέθηκε με το προοδευτικό ταξικό κομμουνιστικό κίνημα και είχε ως αποτέλεσμα να «σπάσει» τα καθιερωμένα για μια γυναίκα της περιόδου εκείνης στον ελληνικό καπιταλισμό, που κατά μεγάλη πλειοψηφία ήταν έξω από την παραγωγή και ασχολούνταν μόνο με το νοικοκυριό και την ανατροφή των παιδιών της οικογένειας.

Η Αλίκη Βέττα παρά τη φτωχή καταγωγή της κατάφερε να εισαχθεί το 1933 στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ (την πρώτη χρονιά που επιτράπηκαν οι γυναίκες), να πάρει το πτυχίο της, να ανοίξει δικηγορικό γραφείο και να ασκήσει το επάγγελμα της δικηγόρου όσο πρόλαβε. Μπήκε στην αντίσταση, εντάχθηκε στις γραμμές του ΚΚΕ, πολέμησε στα βουνά και μέσα στην πόλη, υπέμεινε συλλήψεις, φυλακίσεις, βασανιστήρια και τελικά πήγε με ψηλά το κεφάλι ως το εκτελεστικό απόσπασμα τιμώντας τις ιδέες της με την υπέρμετρη θυσία.

Ο ελάχιστος φόρος τιμής στην συντρόφισσα Αλίκη Βέττα, σε όλους αυτούς τους κομμουνιστές που θυσίασαν τη ζωή τους στην πάλη για έναν πιο δίκαιο κόσμο, για την σοσιαλιστική Ελλάδα, είναι ότι συνεχίζουμε τον αγώνα τους, το Κόμμα μας κράτησε ψηλά την κόκκινη σημαία τα δύσκολα χρόνια της αντεπανάστασης, και τώρα πιο ώριμο, πιο ισχυρό ιδεολογικά και οργανωτικά βαδίζει σταθερά μαζί με το λαό και την πρωτοπορία του προετοιμάζοντας την εργατική τάξη για την τελική νίκη απέναντι στο σάπιο καπιταλιστικό σύστημα, στις σοσιαλιστικές επαναστάσεις που σύντομα θα έρθουν.

 

(Από την ομιλία στην εκδήλωση της ΚΟΒ Δικηγόρων Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ για την Αλίκη Βέττα)