Όταν οι λακκούβες θυμίζουν... βομβαρδισμένο τοπίο

H άθλια κατάσταση που επικρατεί πλέον στο οδικό δίκτυο της ανατολικής Θεσσαλονίκης, σπρώχνει ολοένα και περισσότερους οδηγούς να στρέφονται κατά των Δήμων, ζητώντας αποζημίωση για ζημιές που έπαθε το αυτοκίνητό τους από λακκούβες και κακοτεχνίες.

Στη χειρότερη κατάσταση, βρίσκεται το οδικό δίκτυο του δήμου Θερμαϊκού, καθώς οι τεράστιες λακκούβες που άνοιξαν σε πολλούς δρόμους, στις πλημμύρες της 7^ης Σεπτεμβρίου 2016, δεν αποκαταστάθηκαν ακόμη, με συνέπεια οι δρόμοι να παραπέμπουν σε … βομβαρδισμένη περιοχή, αν και πέρασαν τέσσερις μήνες από τότε. Και για να τους διασχίσουν οι οδηγοί, κυρίως το βράδυ, χρειάζονται γερά νεύρα, ασφάλεια ζωής αλλά και απόφαση ότι ίσως δουν να αχρηστεύεται το αυτοκίνητό τους.

«Βέβαια», λένε οι κάτοικοι που είναι υποχρεωμένοι να διασχίζουν συχνά τους  μισοκατεστραμμένους δρόμους, «είναι κατανοητά τα τεράστια οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι, όμως δεν αποτελεί μεγάλο έξοδο αν μπαλώσουν, έστω προσωρινά τις λακκούβες».

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι οδηγοί που στρέφονται κατά των δήμων, διεκδικούν αποζημιώσεις για ελαστικά που έσκασαν ή για ζάντες που καταστράφηκαν από τις λακκούβες των δρόμων και συνήθως λαμβάνουν ένα ποσό της τάξεως των 300-400 ευρώ, όμως υπάρχουν και άλλοι που ζητούν αποζημίωση για μεγαλύτερες βλάβες στα αυτοκίνητά τους (αμορτισέρ, ακρόμπαρα κλπ).

Σύμφωνα με το νόμο, οι δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για τη συντήρηση του οδοστρώματος των δημοτικών οδών, προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφαλής κυκλοφορία των πεζών και των οχημάτων που χρησιμοποιούν τις οδούς αυτές. Σε περίπτωση δε ζημίας που επήλθε συνεπεία παραλείψεως των αρμοδίων οργάνων του Δήμου να συμμορφωθούν με την παραπάνω υποχρέωση, ο Δήμος ευθύνεται σε αποζημίωση του ζημιωθέντος. Υπαίτιος του ατυχήματος είναι ο εναγόμενος Δήμος, ο οποίος δεν φρόντισε να αποκαταστήσει διά των οργάνων του τη λακκούβα στο οδόστρωμα δημοτικής οδού, για τη συντήρηση της οποίας είναι αρμόδιος, ούτε τοποθέτησε πριν από αυτήν τις κατάλληλες πινακίδες, ώστε να προειδοποιούνται οι οδηγοί για την ύπαρξη αυτής.

Το άρθρο 105 του Αστικού Κώδικα ορίζει ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που υπάρχει για χάρη του γενικού συμφέροντος...» και το άρθρο 106 αυτού ότι: «Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων άρθρων εφαρμόζονται και για την ευθύνη των δήμων, των κοινοτήτων ή των άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που βρίσκονται στην υπηρεσία τους».

Κατά την έννοια των παραπάνω διατάξεων, οι δήμοι υποχρεούνται να μεριμνούν για τη συντήρηση του οδοστρώματος των δημοτικών οδών, προκειμένου να διασφαλίζεται η ασφαλής κυκλοφορία των πεζών και των οχημάτων που χρησιμοποιούν τις οδούς αυτές. Σε περίπτωση δε ζημίας που επήλθε συνεπεία παραλείψεως των αρμοδίων οργάνων του Δήμου να συμμορφωθούν με την παραπάνω υποχρέωση, ο Δήμος ευθύνεται σε αποζημίωση του ζημιωθέντος (πρβλ. ΔιοικΕφΑΘ 295/1999, ΔιΔικ 1991.1152).

Την ευθύνη για τη συντήρηση των δρόμων, έχουν για τις εθνικές οδούς, τις κεντρικές αρτηρίες πόλεων και τα δημόσια έργα το υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ, ενώ για το επαρχιακό δίκτυο και τις δευτερεύουσες οδούς η Τοπική Αυτοδιοίκηση (Περιφέρεια και δήμοι).