Η μεγάλη ληστεία με τα διόδια στις Εθνικές Οδούς

του Κωνσταντίνου Πριγκιπάκη
Την «εθνική οδό» Πατρών - Κορίνθου την πρωτογνώρισα τη δεκαετία του 1990, όταν ο γιος μου σπούδαζε στην Πάτρα. Κάθε φορά που ξεκινούσαμε από Αθήνα τάζαμε ένα κεράκι στην Παναγία για να μας πάει και να μας φέρει ζωντανούς. Σήμερα, ύστερα από 15 χρόνια, η κατάσταση έχει «βελτιωθεί» σε τέτοιο βαθμό που με λιγότερο από τη μισή παραγωγή εργοστασίου λαμπάδων η Θεομήτωρ αρνείται να εισακούσει ικεσίες...

Στην είσοδο του δρόμου στην Πάτρα, ο εργολάβος («παραχωρησιούχος») «Ολυμπία Οδός» χρεώνει 3,10 ευρώ τα ΙΧ που αποφασίζουν το μεγάλο ρεσάλτο, μάλλον για να χρηματοδοτεί τα τμήματα επειγόντων του Νοσοκομείου του Ρίου. Υστερα από 120 χλμ., αποφεύγοντας θηριώδη φορτηγά, επικίνδυνα οδικά τμήματα και ξέφρενη κυκλοφορία, φτάνουμε στην Κόρινθο. Πληρώνοντας εκ νέου 3,20 ευρώ μπαίνουμε στο μόνο ουσιαστικά ασφαλές τμήμα του ΠΑΘΕ, που μας φέρνει σε 60 χλμ. στην Ελευσίνα. Αν αποφασίσουμε να αυτομαστιγωθούμε αποφεύγοντας να πληρώσουμε τα 2,80 ευρώ της Αττικής Οδού, θα συνεχίσουμε αργά μέσα από όλους τους σηματοδότες για να φτάσουμε στην Εθνική Οδό Αθηνών - Λαμίας.

Ο εδώ διαχειριστής με τον ειρωνικό τίτλο «Νέα Οδός» μάς χρεώνει σε τακτά χιλιομετρικά διαστήματα: Διόδια Αφιδνών 2,10 ευρώ, Διόδια Θήβας 2,55 ευρώ, Διόδια Τραγάνας 2,45 ευρώ και τελικά, πριν από την αρχή του μεγάλου γύρου του θανάτου, στον Μώλο Θερμοπυλών (που αλλάζει σε «Κεντρική Οδό Ε65»), 1,65 ευρώ. Τα ενδιάμεσα διόδια του Σχηματαρίου (μεταξύ Αφιδνών και Θηβών) είναι ανενεργά, έχουν παραμείνει όμως οι κατασκευές.

Το τμήμα Αφίδνες - Μώλος έχει σοβαρά προβλήματα οδικής ασφάλειας. Μερικά χιλιόμετρα μετά τον Μώλο εισερχόμαστε στα εγκαταλελειμμένα έργα των παρακάμψεων Λαμίας και Στυλίδας. Εργα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ χάσκουν παραδομένα στα στοιχεία της φύσης μετά τη χρεοκοπία του εργολάβου ΑΤΤΙΚΑΤ το 2009. Εδώ συνειδητοποιούμε ότι έχουμε πληρώσει διόδια για να χρησιμοποιήσουμε το πιο άθλιο και θανατηφόρο κομμάτι των ελληνικών δρόμων στον αιματοβαμμένο Μαλιακό Κόλπο.

Ανακοινώθηκε ότι και οι δύο παρατημένες παρακάμψεις θα τελειώσουν σε δύο χρόνια, ύστερα από νέες συμβάσεις που υπογράφτηκαν, με τις Μοχλός και Ακτωρ. Ενας «νέος σταθμός διοδίων» θα δημιουργηθεί στο κομμάτι της Στυλίδας, όταν θα είναι έτοιμο!

Πριν από τις Ράχες αποχαιρετούμε τον απερίγραπτο αυτόν δρόμο και συνεχίζουμε στον επόμενο «παραχωρησιούχο», με το μεγαλοπρεπές όνομα «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου». Στα Διόδια της Πελασγίας μάς ελαφρώνουν από 2,60 ευρώ. Για όσους συνεχίζουν προς Θεσσαλονίκη ακολουθεί το εξίσου επικίνδυνο τμήμα των Τεμπών.

Το πιο ανόητο γεγονός σε όλη αυτή την εξωφρενική διαδρομή, που δείχνει την έλλειψη του επιτελικού κράτους, είναι ότι ο κάθε παραχωρησιούχος διαθέτει τους δικούς του, ασύμβατους με τους άλλους, πομποδέκτες.

Κλείνοντας, έγινε γνωστό ότι και η Εγνατία Οδός παραχωρήθηκε στο ΤΑΙΠΕΔ. Μάλιστα η «κακή» Εγνατία (φορτωμένη με 600 εκατ. ευρώ χρέη) θα παραμείνει στο Δημόσιο, για να την ξε-πληρώνουμε στον αιώνα τον άπαντα, και η «καλή» (κερδοφόρα, διοδιούχος κτλ.) θα εκχωρηθεί σε ιδιώτες μέσω συμβάσεων παραχώρησης ΣΔΙΤ, που είναι ο προσφορότερος τρόπος μετάβασης εθνικού πλούτου σε χέρια ιδιωτών.

Η σεμνή παράδοση της παραχώρησης των κομματιών των εθνικών δρόμων από τον κ. Σουφλιά σε εργολάβους που συσσωρεύουν χρήμα από την ιδιωτικοποίηση κρατικών περιουσιακών στοιχείων - πληρωμένων ήδη δύο ή τρεις φορές - χωρίς κοινωνική αντιπαροχή συνεχίζεται στη σημερινή εξαθλιωμένη μας πραγματικότητα. Θα μοιάζουμε πάντα με μια αφρικανική-αποικιακή χώρα στην Ευρώπη, απλώς κάποια στιγμή, ίσως πριν από το 10ο μνημόνιο, θα πρέπει να το αποδεχτούμε…

Ο κ. Κωνσταντίνος Πριγκιπάκης είναι ομότιμο μέλος του ΤΕΕ.